Η ψηφιακή πλατφόρμα Wattpad δημιουργήθηκε το 2006 με έδρα τον Καναδά από τους Allen Lau και Ivan Yuen ως εφαρμογή συγγραφής και ανάγνωσης, αλλά και ως κοινωνικό δίκτυο. Μέσα σε δώδεκα χρόνια κατάφερε να πρωτοστατήσει ανάμεσα στις εφαρμογές ανάγνωσης. Οι αριθμοί είναι εύγλωττοι. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, έχει αποκτήσει πάνω από 65 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες αν τρίμηνο, ενώ υπάρχουν διαθέσιμα πάνω από 400 εκατομμύρια κείμενα και απαριθμούνται συνολικά περίπου 70 εκατομμύρια συγγραφείς. Το 85% των χρηστών χρησιμοποιεί την εφαρμογή μέσω smartphones συμβατά με λειτουργικό Android και iOS. (διάβασε το Wattpad 1)Στο προηγούμενο άρθρο μας αναφερθήκαμε στην θυγατρική εφαρμογή “After Dark” που απευθύνεται σε ενήλικό κοινό, αλλά και στην πρωτότυπη-επί πληρωμή- εφαρμογή “Tap”.
Η εφαρμογή αυτή -εκτός από τα βασικές χρήσεις της που αναπτύξαμε ήδη- αποτελεί όαση για επαγγελματίες και ανερχόμενους ή ερασιτέχνες συγγραφείς, λόγω της πληθώρας εργαλείων που διαθέτει. Τους δίνεται δηλαδή η δυνατότητα να συγγράψουν τα κείμενα τους μέσα στο περιβάλλον της ίδιας της πλατφόρμας, ανά πάσα στιγμή να διορθώσουν αλλά και να ξεδιπλώσουν τη δημιουργικότητα τους, κατασκευάζοντας οι ίδιοι ακόμη και εξώφυλλά για τα έργα τους. Τα κείμενα αυτά είναι πολυτροπικά, δηλαδή συνδυάζουν κείμενο με εικόνες, εικόνες gif και βίντεο, εμπλουτίζοντας την εμπειρία της ανάγνωσης. Μια ακόμη δυνατότητα που παρέχεται είναι τα δημογραφικά στοιχεία. Σε ειδική ενότητα, κάθε συγγραφέας μπορεί να μελετήσει στατιστικά δεδομένα τα οποία σχετίζονται με το φύλο, την ηλικία, την εθνικότητα των αναγνωστών του.
Εκτός αυτού, το Wattpad προσφέρει πολλές επαγγελματικές ευκαιρίες στα μέλη του. Αρχικά διοργανώνει μηνιαίους και ετήσιους διαγωνισμούς, όπως για παράδειγμα τα πολύ δημοφιλή “Watty Awards”, προσφέρει υποτροφίες σε μαθητές και προωθεί τους αναγνωρισμένους συγγραφείς σε εκδοτικούς οίκους, κλείνοντας τους συμβόλαια εκατομμυρίων. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της ιστορίας “The kissing booth” η οποία έγινε βιβλίο και πρόσφατα μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη σε παραγωγή Netflix. Επιπλέον, πολλοί συγγραφείς καταπιάνονται με τη μετάφραση έργων με μεγάλη αναγνώριση από τα αγγλικά σε άλλες γλώσσες. Παράλληλα, γράφονται συνεχώς εγχειρίδια με συμβουλές και οδηγίες δημιουργικής γραφής για νέους συγγραφείς ώστε να βελτιώσουν τις ικανότητες τους και να αποκτήσουν περισσότερους αναγνώστες-οπαδούς.
Ίσως αυτό που το κάνει τόσο δημοφιλές είναι ότι αφουγκράζεται τις ανάγκες του σύγχρονου αναγνωστικού κοινού. Κυρίως, γιατί απευθύνεται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και ιδιαίτερα γιατί έχει κερδίσει το απαιτητικό ευαίσθητο εφηβικό κοινό. Καμία άλλη εφαρμογή δεν έχει κινητοποιήσει τόσο τους νέους ώστε να διαβάσουν αλλά και να επιδοθούν οι ίδιοι στη συγγραφή, βοηθώντας τους να εξωτερικεύσουν τους προβληματισμούς και τις εφηβικές ανησυχίες μέσα από το κινητό τηλέφωνο, μέσο που οι νέοι γνωρίζουν να χρησιμοποιούν άριστα. Εξίσου σημαντικό είναι και το γεγονός πως η κοινότητα αυτή είναι ανοιχτή στη διαφορετικότητα. Υπάρχουν χιλιάδες ιστορίες με θέματα κατά του bullying, των διακρίσεων, της ομοφοβίας και υπέρ των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων, ενώ σε τακτά χρονικά διαστήματα οργανώνονται και αντίστοιχες καμπάνιες ευαισθητοποίησης.
Από την άλλη πλευρά, το Wattpad έχει και φανατικούς αντιπάλους. Τα ίδια τα πλεονεκτήματα μπορούν να λειτουργήσουν ως δίκοπο μαχαίρι. Το βασικότερο πρόβλημα ίσως είναι το ζήτημα της λογοκλοπής. Παρ’ όλο που ακολουθείται σχετικά αυστηρή πολιτική στο ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων, πλήθος ιστοριών ακολουθούν ακριβώς τα ίδια μοτίβα, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πανομοιότυπες ιστορίες, με ίδιους τίτλους, ίδιους διαλόγους, ίδια πλοκή. Δεν υπάρχει ποικιλία και πρωτοτυπία ούτε στα ονόματα των ηρώων! Επιπροσθέτως, ακόμη και με μια πρόχειρη ματιά μπορεί κανείς να παρατηρήσει πως η ποιότητα της πλειοψηφίας των ιστοριών είναι χαμηλή. Εντοπίζονται σοβαρά εκφραστικά, ορθογραφικά και συντακτικά λάθη, ακόμη και σε ιστορίες με εκατομμύρια ακολούθους που έχουν μάλιστα διακριθεί. Πολλά θέματα παρουσιάζονται με ελαφρότητα, χωρίς την απαιτούμενη σοβαρότητα και υπευθυνότητα, με αποτέλεσμα τα μάτια των ανηλίκων χρηστών να εκτίθενται σε βίαιες σκηνές ή σε σεξουαλική ωμότητα χωρίς προειδοποίηση. Οι συγγραφείς συχνά αναφέρουν ότι αναλώνονται σε ένα κυνήγι αναγνωστών και ότι νιώθουν πίεση, όταν η πλοκή της ιστορίας δεν ικανοποιεί την αναγνωστική προσδοκία. Επίσης, πληθαίνουν οι φωνές που εκφράζουν παράπονα για διακρίσεις που έχουν να κάνουν με την επιλεκτική προώθηση των ιστοριών, με τις διαφημίσεις και τα έσοδα που αυτές επιφέρουν, κ.α.
Επιλεκτική ή όχι, η εφαρμογή Wattpad συνεχώς αναπτύσσεται και εξελίσσεται. Όπως και να έχει, το ζητούμενο είναι πως πρέπει να συσχετίζεται περισσότερο με την ευχαρίστηση που προσφέρει η συγγραφή και η ανάγνωση και λιγότερο με κερδοθηρικούς σκοπούς ή με τη δημιουργία «επαγγελματιών» συγγραφέων…
Ρία Ροροπούλου