Περήφανη που είμαι δασκάλα!

Μια γιορτή για κάθε εκπαιδευτικό, που θα τον ονομάζαμε “δάσκαλο” με την αίγλη που είχε η λέξη στα παλιά τα χρόνια και “ιδανικό δάσκαλο” με την ιδεατή έννοια που ψάχνουμε στις μέρες μας. Η μέρα αυτή καθιερώθηκε το 1994 από την UNESCO ως η Παγκόσμια Ημέρα των Εκπαιδευτικών, προκειμένου να τιμήσει πάνω από 60 εκατομμύρια μαχόμενους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης σε όλο τον κόσμο, που με το έργο τους συμβάλλουν καθοριστικά στην ανάπτυξη, την πρόοδο και την ευημερία των κοινωνιών.

Έχετε σκεφτεί ποτέ τι χαρακτηριστικά πρέπει να διαθέτει κάποιος για να είναι δάσκαλος; Τι γνώσεις πρέπει να έχει; Τι ψυχικά χαρίσματα; Αν όχι, θα σας απαντήσω ότι ο δάσκαλος δε θα πρέπει να είναι απλά επιστημονικά επαρκής, αλλά θα πρέπει ο ίδιος να είναι ψυχολογικά υγιής, αλλά και να δρα ως “ψυχολόγος” για τους μαθητές του. Με βάση λοιπόν, τις σύγχρονες απαιτήσεις ο ρόλος του δασκάλου στο σχολείο επαναπροσδιορίζεται και δεν περιορίζεται πια στην απλή μετάδοση της γνώσης αλλά, με αφετηρία τα συγκεκριμένα προβλήματα των μαθητών, γίνεται ρόλος συμβουλευτικός, συνεργατικός, παρωθητικός στην κοινωνικογνωστική πορεία των μαθητών στην κοινωνία του σήμερα. Για να μπορέσει ο δάσκαλος να ανταποκριθεί σε αυτόν τον καθόλα πολύπλοκο ρόλο του θα έπρεπε να έχει επιλέξει προσω­πικά και ελεύθερα το έργο του, να ασχολείται απερί­σπαστος με αυτό και να έχει την αμέριστη υλικοτεχνική και ηθική υποστήριξη της πολιτείας. Και καθώς η στήριξη αυτή σαφέστατα δεν υπάρχει, καλείται να ανταπεξέλθει με επιτυχία στο έργο του, παρακάμπτοντας ελλείψεις και λάθη της πολιτείας με μόνο όπλο τη δύναμη της αγάπης του για το έργο του.

ο δάσκαλος εμπνέει

Παραβλέποντας την αδράνεια και αδιαφορία της πολιτείας που μόνο θλίψη προκαλεί,  θα σας μιλήσω μέσα από εικόνες, δικές μου εικόνες για δασκάλους που ξεπερνούν κάθε εμπόδιο για να γίνουν  “η γέφυρα για να περάσει αντίπερα ο μαθητής του. Κι όταν πια του διευκολύνει το πέρασμα, αφήνεται χαρούμενα να γκρεμιστεί, ενθαρρύνοντας τον μαθητή του να φτιάξει δικές του γέφυρες.”, όπως αναφέρει ο Καζαντζάκης με γλαφυρότητα.

Δάσκαλος που προσπαθώντας να διδάξει χανεται ανάμεσα στους μαθητές του. Κι όμως, παραμένει δάσκαλος και αρχηγός της ομάδας χωρίς να το επιβάλλει, απλά εμπνέοντας το σεβασμό αποτελώντας τη συνισταμένη όλων των παραγόντων, ο κύριος υπεύθυνος για τη δημιουργία της ευνοϊκής ατμόσφαιρας στην οποία θα κινηθούν, θα εργαστούν, θα συνεργαστούν, θα μορφωθούν και θα κοινωνικοποιηθούν οι μαθητές του. Αυτό δεν απαιτεί μονάχα ωριμότητα, επιστημονική κατάρτιση, ευστροφία, ευελιξία και αγάπη γι’ αυτό που κάνει, αλλά μια  ολοκληρωμένη προσωπικότητά του θα μπορέσει να αξιοποιήσει τις υπάρχουσες προϋποθέσεις και να δημιουργήσει νέες.

Και καθώς, η παδεία οφείλει να παρέχει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του παρόντος,  ο δάσκαλος πρέπει να είναι και «ανανεωτής», να έχει συνεχή ενημέρωση στις νέες εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα τόσο σε ψυχολογικό, παιδαγωγικό και κοινωνικο-πολιτισμικό επίπεδο όσο και σε τεχνολογικό επίπεδο και, κυρίως, να διαθέτει ευστροφία, ευελιξία για να προσαρμόζεται επιτυχώς στους νέους ρόλους. Ο δάσκαλος που μεταμορφώνεται  σε  teacher Clobatus και δε μπορώ παρά να μοιραστώ μαζί σας ότι η πιο “Teacher Clobatus” που έχω γνωρίσει είναι η νηπιαγωγός μου. Με τον όρο αυτό τείνουμε επιστημονικά να αναφερόμαστε στον δάσκαλο που  έχει την κατάλληλη και έγκαιρη επιμόρφωση πάνω στις σύγχρονες τεχνολογίες. ΔΥΣΚΟΛΟ!-πόσο μάλλον όταν αναφερόμαστε σε εκπαιδευτικούς παλαιοτέρων γενεών, που η τεχνολογία δεν αποτέλεσε κομμάτι της καθημερινότητας τους. Όμως αυτή  δεν έμεινε άβουλη μπροστά στο καινούριο. Αποδέχτηκε την αλλαγή άλλωστε πάντα επιζητούσε την εξέλιξη, καθώς αυτή θεωρεί ότι  είναι το ζητούμενο και έδωσε στο μάθημα της το σύγχρονο και ελκυστικό χαρακτήρα ακολουθώντας τα τεχνολογικά επιτεύγματα. Και είναι τόσο όμορφη η εικόνα του δασκάλου που παρά τα χρόνια που έχουν περάσει από όταν πήρε το πτυχίο του, έχει ενταχθεί στις σύγχρονες συνθήκες και μπορεί να συνομιλά επί ίσους όρους με τους μαθητές του.

Αν αναλογιστείτε λοιπόν, όλα τα παραπάνω θα καταλάβετε τον κόπο, τη δουλειά αλλά και την αγάπη που θα πρέπει να διαθέτει ο κάθε δάσκαλος για τους μαθητές του και το έργο του λόγω τών συνεχών αλλαγών που η κοινωνική εξέλιξη υπαγορεύει.

Ξέρετε όμως τι δε θα αλλάξει ΠΟΤΕ;

Ο καθοριστικός παράγοντας που έχει η παρουσία δασκάλων στους μαθητές, όχι μόνο κατά τη σχολική περίοδο, αλλά και στην ενήλικη ζωή τους. Ισχυρισμός που διαπιστώνεται και με μελέτη του Αμερικάνικου πανεπιστήμιου του Χάρβαρντ σε έρευνα με επικεφαλείς τους καθηγητές Ράι Τσέτι και Τζον Φρίντμαν.

~για όλους αυτούς τους δασκάλους που όνειρα τους είναι τα όνειρα των μαθητών τους

Αλεξάνδρα