Πρόσωπα: Ουντερζό Άλμπερ, o εμπνευστής του Αστερίξ

Το έτος 1927 , μια μέρα της άνοιξης, έμελλε να γεννηθεί μια ενδιαφέρουσα προσωπικότητα, που θα γέμιζε με το ταλέντο της, απίθανες κωμικές φυσιογνωμίες προκαλώντας γέλιο σε μικρούς και μεγάλους.

Στις 25 Απριλίου λοιπόν, ήρθε στη ζωή ο γιός δύο Ιταλών μεταναστών, οι οποίοι αναζήτησαν μια καλύτερη τύχη στη χώρα της Γαλλίας. Από μικρός έδειξε μια ροπή προς τη σκιτσογραφία και το ταλέντο του δεν άργησε να φανεί. Ο αδερφός του ανακαλύπτει τυχαία το καλό του χέρι και τον παροτρύνει να αναζητήσει μια καριέρα στον χώρο των κόμικς μετακομίζοντας στο Παρίσι, την πρωτεύουσα της Γαλλίας.

αστεριξ

Ο Άλμπερ Οντερζό αρχίζει σε ηλικία 14 ετών να δουλεύει ως «ρεπόρτερ-σχεδιαστής» σε πρακτορεία ειδήσεων, ως σκιτσογράφος σε εφημερίδες και ως βοηθός σε εκδοτικούς οίκους. Μάχεται κυνηγώντας το όνειρό του.

Μια συνάντηση όμως το χειμώνα του 1951 θα αλλάξει την σχεδιαστική πορεία του Ουντερζό. Η γνωριμία του με τον Ρενέ Γκοσινί, έναν άνθρωπο που είχε υιοθετήσει το γέλιο ως τρόπο ζωής, θα εκτοξεύσει την καριέρα του στα ύψη. Η πρώτη τους συνεργασία αφορούσε ένα βελγικό έντυπο.

Την επόμενη χρονιά δημιουργούν το πρώτο κοινό τους έργο με τίτλο «Ιωάννης Πιστολιέ», ένα βιβλίο κόμικ με πειρατές. Λίγα χρόνια αργότερα το 1958, έρχεται στο φως το Ουμπα-πα που κατατάσσεται στα αριστουργήματα του διδύμου Ουντερζό – Γκοσινί. Μια περιπέτεια ενός ρωμαλαίου Ινδιάνου που στις περιπέτειές του έχει πάντα μαζί του το Γάλλο φίλο του. Αυτό το δημιούργημα θεωρείται πρόγονος του διάσημου Αστερίξ και των περιπετειών του.

Η πορεία του αχτύπητου διδύμου εκτοξεύεται, όταν ο αρχισυντάκτης του περιοδικού Pilote σκέφτεται να δώσει άλλη πνοή στην εικόνα της Γαλλίας μειώνοντας τις βελγικές σειρές Τεν – Τεν και Σπιρού. Ο Ρενέ και ο Γκοσινί στρέφουν το ενδιαφέρον τους στις ιστορικές πηγές όπου ανακαλύπτουν την κατοχή της περιοχής της Γαλατίας από τους Ρωμαίους η οποία εντοπίζεται ήδη από την εποχή του Σιδήρου.

Έτσι, στις 29 Οκτωβρίου του 1959 οι δύο πρώτες σελίδες του Pilote  εμφανίζουν για πρώτη φορά τον Αστεριξ, τον φίλο του Οβελίξ και τις περιπέτειές τους. Το 1961, οι πρώτες Ιστορίες του Αστερίξ του Γαλάτη συγκεντρώνονται σε ένα βιβλίο πουλώντας 6.000 αντίτυπα.

Το «Χρυσό Δρεπάνι», το 1962, πουλά 15.000 αντίτυπα ενώ το 1963 το «Ο Αστερίξ και οι Γότθοι» αγγίζει τις 30.000. Ακολουθούν Ο Αστερίξ και η χύτρα, Ο Αστερίξ στους Βρετανούς, Ο Αστερίξ στους Ελβετούς, Ο Αστερίξ στους Ολυμπιακούς Αγώνες και άλλα πολλά και αγαπημένα τέυχη, τα οποία επρόκειτο να μείνουν στη συνείδηση μικρών και μεγάλων ως υπόδειγμα γέλιου, καλογραμμένου σεναρίου και ιστορικών παραπομπών και πληροφοριών, όλα αυτά δοσμένα με τον κατάλληλο τρόπο για τις νεαρές, κυρίως ψυχές.

Ο λόγος, είτε γραπτός, είτε προφορικός, μπορεί να μείνει ανεξίτηλος στη μνήμη των ανθρώπων, ανάλογα με την ποσότητα της εσωτερικής δύναμης που κρύβει μέσα του. Ετσι, οι διάλογοι του Γκοσινί κατάφεραν να απαθανατίσουν το χιούμορ που έκρυβαν αυτοί οι πλαστοί, μα τόσο λαοφιλείς, χαρακτήρες. Τα σχόλιά τους, οι παρατηρήσεις τους, οι διαπιστώσεις τους και τα γέλια τους εξέπεμπαν τέτοια ενέργεια, ώστε το χιούμορ τους έβγαινε πηγαίο και αυθόρμητο, δίχως δυσφορία και επιτήδευση. Οσο επιτυχημένο και να είναι όμως ένα λογοπαίγνιο, το στοιχείο το οποίο μένει περισσότερο στη συνείδηση των ανθρώπων είναι η εικόνα. Ο σχεδιασμός των ηρώων, βασικών και δευτερευόντων, είναι αυτός που έμεινε εντονότερα στη θύμηση των αναγνωστών. Στο κάτω κάτω, κάθε φορά που ανακαλείται κάποιο από τα κόμιξ, το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό όλων δεν είναι κάποια ατάκα από οποιοδήποτε τεύχος, αλλά η εικόνα του βραχύσωμου, ξανθού, μουστακαλή Γαλάτη και των συγχωριανών του. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, χωρίς να γίνεται διάκριση μεταξύ λόγου και εικόνας, με σκοπό την κυριαρχία του ενός πάνω στο άλλο, αυτό το καλλιτεχνικό δίδυμο κατάφερε να συνενώσει τις δύο αυτές μορφές τέχνης και να παραδώσει στο αναγνωστικό κοινό ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα, δίνοντας την αίσθηση μιας αλληλοσυμπλήρωσης.

Λεγεται ότι η πνευματική παραγωγή δεν γνωρίζει όρια. Δυστυχώς ακόμη και αυτή περιορίζεται από τις βιολογικές δυνατότητες και του περιορισμούς του ανθρώπινου σώματος. Το 1977 οι Μοίρες έκριναν ότι είχε έρθει η ώρα να κοπεί το νήμα της ζωής του ενός από τους συνδημιουργούς των εύθυμων και καλόκαρδων Γαλατών. Μετά την ανάληψη του Ρενέ Γκοσινί στους ουρανούς, αφού δεν πρόλαβε να του πέσει στο κεφάλι, το βάρος όλης της δημιουργίας επωμίστηκε ο Αλμπέρ Ουντερζό, πλήρως πλέον υπεύθυνος για την παραγωγή ενός κόμικ. Τώρα, εκτός από σωματική υπόσταση, όφείλε να δώσει και φωνή στους χαρακτήρες του. Εχοντας ορφανέψει κατα το ήμισι, όλοι άρχισαν να χάνουν σιγά σιγά το νεύρο τους και τη σπιρτάδα τους. Ομως σε καμία περίπτωση δεν σίγασαν. Ετσι, οι πιστοί οπαδοί της σειράς συνέχισαν να αναγιγνώσκουν τα τεύχη και να χάνονται στις σελίδες τους, μεταφερόμενοι πάντοτε στον 1ο αιώνα π. Χ. και στις απίστευτες περιπέτειες αυτών των ανυπότακτων Κελτών.  Επί 50 χρόνια σχεδόν τρείς γενιές ανθρώπων περιπλανήθηκαν στα αυστηρά όρια του γαλατικού χωριού μα και στα πέρατα του κόσμου, γνωρίζοντας διάφορους πολιτισμούς και εξετάζοντας και εμπλουτίζοντας τις γνώσεις τους γύρω από κάποια αρχαιοελληνικά και λατινικά ρητά.

Πρωτού ο Ουντερζό παραδώσει τη σκυτάλη σε ένα άλλο δίδυμο δημιουργών, τους Ζαν Υβ Φερί στη συγγραφή διαλόγων και Ντιντιές Κονράντ στη δημιουργία των σχεδίων, είχε την ευτυχία να λάβει διάφορες διακρίσεις στο διάβα του χρόνου. Από το 1985 ήταν μέλος του Ενθικού Τάγματος της Λεγεώνας της Τιμής. Το 1999 τιμήθηκε με το μεγάλο βραβείο στο διεθνές φεστιβάλ του Ανγκουλέμ. Τέλος, το 2005 εισήχθη στο Will Eisner Hall of Fame. Υστερα από μια λαμπρά πορεία στο χώρο των κόμιξ και έχοντας σκορπίσει το γέλιο, τη γνώση και τη χαρά στα χείλη, τα μυαλά και τις ψυχές εκατομμυρίων ανθρώπων μόνο επιτυχημένο θα μπορούσε να θεωρήσει εαυτόν. Η απήχηση και ο αντίκτυπος αυτών των κόμιξ είναι πολύ μεγάλοι. Εχοντας μεταφραστεί σε 110 γλώσσες και διαλέκτους, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων από τις κλασικές, όπως τα Αρχαία Ελληνικά και τα Λατινικά και με πάνω από 375.000.000 εκατομμύρια πωλήσεις παγκοσμίως αγγίζει τα δεδομένα διάδοσης της Βίβλου.

Είναι γεγονός ότι η θνητή φύση μας μάς αναγκάζει να ολοκληρώσουμε κάποια στιγμή το βιολογικό μας κύκλο πάνω στον πλανήτη. Λίγον καιρό πριν κλείσει τα 93 του χρόνια, ο Αλμπέρ Ουντερζό έπαθε καρδιακή προσβολη και εγκατέλειψε τον κόσμο, γλυτώνοντας και αυτός από μια ενδεχόμενη πτώση του ουρανού στο ανήσυχο κεφάλι του. Στο μέρος όπου πήγε, είχε την ευκαιρία να ξανασυναντηθέι με τον παλαιό του φίλο και να συζητήσουν για όσα είχαν μεσολαβήσει όλες αυτές τις δεκαετίες που ήταν μακριά ο ένας από τον άλλον. Λέγεται ότι όταν πεθαίνει κάποιος, όλη του η ζωή περνά μπροστά από τα μάτια του, σαν μια ταινία. Οσον αφορά το θαυμαστή του  Walt Disney, καλύτερα το Γάλλο Disney, ο θέαμα σίγουρα θα ήταν αξιοθαύμαστο και πολύ ενδιαφέρον, δίχως να έχει να ζηλέψει απολύτως τίποτα από τις αρτιότερες σκηνοθετικές μεταφορές. Αν και το γαλατικό χωριό ορφάνεψε τελείως, η μνήμη των γονέων του τιμάται και μένει αναλλοίωτη μέσα από τα δημιουργήματά τους. Ποτέ ο ουρανός δεν θα πέσει στο κεφάλι τους, καθώς αυτοί από εκεί ψηλά θα τον στηρίζουν και θα κρατούν τα πνευματικά τους παιδιά ασφαλή.

Μαριαλένα Βιλλιώτη – Γρηγόρης Χατζηλαμπρινός