Το κάλεσμα της μνήμης

Freeminds concept #φωνές_κτιρίων

Η σύγχρονη κοινωνία, υπό τη σκοπιά της ενήλικης ματιάς, φαντάζει τελείως αλλοτριωτική για τους ανθρώπους. Οι όλο και αυξανόμενοι ρυθμοί μέσα στις ζωές όλων, όσοι υφίστανται την καθημερινότητα από πολλές και διάφορες απόψεις, μπορεί να αποβούν μοιραίες. Πρωτίστως οι συνθήκες, οι οποίες επικρατούν, λειτουργούν ως ένα εναλλακτικό είδος κλέφτη, ο οποίος δεν διστάζει να αποκαλύψει τις πάμπολλες ταυτότητές του στα υποψήφια θύματά του, με τα δεύτερα να μην δίνουν την απαραίτητη προσοχή σε αυτόν, καθώς αδυνατούν να τον αναγνωρίσουν. Οι πρώτοι κρατούν στα χέρια τους ένα σφουγγάρι, το οποίο χρησιμοποιούν εντέχνως και αφαιρούν αδίστακτα την ανθρωπιά από μέσα μας. Η πίεση που υφιστάμεθα δεν αργεί να μας ζημιώσει και να μας καταντήσει κενά ανδρείκελα.

Κάποτε, λίγο πριν από την οριστική διαγραφή του εαυτού μας, ακούμε μια φωνή, η οποία αποδεικνύεται σωτήρια για εμάς. Είναι η μνήμη, η οποία μας καλεί σε ένα ταξίδι ενθύμησης διαφόρων στιγμών, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να εγχύσουν βάλσαμο στις ψυχές μας. Αυτό το κάλεσμα μπορεί να γίνει οποιαδήποτε στιγμή και με οποιαδήποτε αφορμή. Είτε έτυχε να παραβρεθούμε σε μια συγκέντρωση παλαιών συμμαθητών, είτε να περάσουμε τυχαία ή και όχι από κάποιον τόπο, ο οποίος μας σημάδεψε θετικά ή αρνητικά, είτε έπεσε το μάτι μας πάνω σε μια σχετική είδηση, οι νευρώνες μας με χαρά μας ανακοινώνουν την επιστροφή σε μια ρίζα, η οποία αρνείται να φύγει από τη θέση της, αλλά βρίσκεται εκεί για να μας προσφέρει καταφύγιο από το αδηφάγο κτήνος της λησμονιάς και της τελικής καταστροφής.
ιστορία των κτηρίων

Ο σημερινός πολιτισμένος τρόπος ζωής επιβάλλει την επιβίωση εντός κτιρίων, τα οποία είναι εξοπλισμένα με όλες τις απαραίτητες παροχές, ενίοτε και πολυτέλειες, προκειμένου να συνεχίσουμε να υπάρχουμε. Επειδή πολλές πτυχές της ζωής είναι απρόβλεπτες, ποτέ δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για το μέρος στο οποίο θα καταλήξουμε. Το μόνο σίγουρο είναι ότι τα διάφορα μέρη, από τα οποία κάνουμε το πέρασμά μας, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, μένουν ανεξίτηλα στη μνήμη μας, με πρώτο και καλύτερο το πατρικό μας σπίτι. Ο,τι και να μας συμβεί, δεν μπορούμε να να ξεχάσουμε το μέρος στο οποίο γεννηθήκαμε, κάναμε τα πρώτα μας βήματα και περάσαμε ένα σεβαστό μέρος του βίου μας. Κάθε του γωνιά έχει και μια μικρή ιστορία να διηγηθεί. Η αίσθηση της αλλαγής μπορεί να είναι ανώδυνη και ανεπαίσθητη, όμως γίνεται αισθητή μετά από ένα μεγάλο διάστημα απουσίας. Παρατηρώντας το κανείς βλέπει ολοκάθαρες σκιές από το παρελθόν, οι οποίες ζωντανεύουν μπροστά του και του υπενθυμίζουν τα παιδικά του, κυρίως, χρόνια, τις δραστηριότητές του, τις υπέροχες στιγμές που πέρασε, τα άσχημα γεγονότα που βίωσε και τα διάφορα μυστικά που κρατούσε στο δωμάτιό του. Ενδεχομένως, εάν βρεθεί στο παλαιό του δωμάτιο, να επιχειρήσει να φτάσει με τα χέρια του σε σημεία, στα οποία έκρυβε αγαπημένα αντικείμενα, απαγορευμένα από τους γονείς αναγνώσματα και τέλος κάποια γραπτά, γεμάτα με νεανική άγνοια, αφέλεια και φιλοδοξίες, τα οποία δεν είδαν μέχρι εκείνην τη στιγμή το φως μιας κριτικής ημέρας, παρά έμειναν ξεχασμένα στην ασφαλή μακαριότητα του σκότους.

Ένα κτίριο μπορεί να έχει πολλά να ομολογήσει. Αρκεί να έχει καλούς ακροατές, οι οποίοι τυγχάνουν γνώστες των βασικών σημείων της ομιλίας του. Αυτό συμβαίνει, διότι στην πορεία της ύπαρξής του αυτό μπορεί να αλλάξει πολλά προσωπεία. Όποιος όμως το έχει περιδιαβεί, είναι εις θέσιν να το αναγνωρίζει πάντοτε, να ανακαλεί στη μνήμη του κάθε του σπιθαμή και να το νοσταλγεί. Σαν τύχει να περάσει κανείς από το δημοτικό σχολείο, στο οποίο αφιέρωσε έξι χρόνια από τη νεαρή του ύπαρξη ή από το γυμνάσιο και το λύκειο, όπου εκεί εδρεύει η εφηβικότητά του, σίγουρα θα έχει στο νου του όλα τα πρωινά μαθήματα, τις τοποθεσίες με τα ειδικά ή απαραίτητα εργαλεία και αντικείμενα, τους χώρους όπου παρακολουθούσε, έγραφε, ευχαριστιόταν, αναστέναζε, αγωνιούσε, ερωτευόταν, απογοητευόταν και επέμενε, όπως και όλο το εκπαιδευτικό προσωπικό, οι περισσότεροι από τους οποίους, εάν συνεχίζουν να βρίσκονται στη θέση τους, γερόντια πλέον, είτε σε υποδέχονται με ένα νοσταλγικό χαμόγελο και ζητούν εναγωνίως να μάθουν νέα σου, είτε δυσκολεύονται να σε θυμηθούν και σου προσφέρουν τη γκρίνια τους σχετικά με τη στασιμότητα της καθημερινότητάς τους και την προσμονή τους για την ημέρα της συνταξιοδότησής τους.

Άλλοτε τυγχάνει τα κτίρια των παιδικών μας χρόνων να μην υπάρχουν πλέον, ο χρόνος να τα κονιορτοποίησε και τη θέση τους να έχουν λάβει άλλα, πιο σύγχρονα, μεγαλοπρεπέστερα, σύμφωνα με τις επιταγές της σύγχρονης εποχής και πιο επιβλητικά. Όμως η θύμηση σου φέρνει στο νου εκείνο το ταπεινό μέρος, το οποίο, στα δικά σου παιδικά μάτια τότε, φάνταζε τεράστιο και η ομορφιά του δεν είχε να ζηλέψει απολύτως τίποτα ακόμη και από τα πρότυπα της εποχής τους, καθώς η διαχρονικότητα του τού πρόσφερε το στέμμα μιας πραγματικής καλλονής, η οποία θα παρέμενε αγέραστη. Εκεί θα είχε δοθεί και η ευκαιρία να ανακαλύψει κανείς πράγματα, τα οποία θα έκαναν ακόμη ομορφότερο το τοπίο και θα είχε την ευκαιρία να τα μοιραστεί με αγαπημένα πρόσωπα, τα οποία είτε δεν υπάρχουν πλέον ή έχουν απομακρυνθεί από κοντά του.

Το ίδιο ισχύει και για σημεία αναφοράς στην παιδική μας ηλικία, τα οποία έχουν μείνει απαράλλαχτα, διότι ο χρόνος, για δικούς του λόγους, αρνήθηκε να τα ακουμπήσει. Σε αυτή την περίπτωση η συγκίνηση προσφέρεται αφειδώλευτα, όταν κάποιος επισκέπτεται ένα χώρο, ο οποίος παραμένει ο ίδιος με εκείνον που γνώρισε ως παιδί, έπαιξε εκεί, έτρεξε, σκαρφάλωσε, έκανε ποδήλατο, χτύπησε, κάθισε τη νύχτα, διάβασε, τρόμαξε και ατένισε τη θέα που του προσφερόταν από απέναντι.

Είναι γεγονός ότι όλοι μας δεν διαθέτουμε την ίδια ακοή. Για άλλους τα αφτιά της καρδιάς τους έχουν υποστεί βλάβη και δεν αντιλαμβάνονται με τον ίδιον τρόπο την αλλαγή που συμβαίνει γύρω τους. Ενδεχομένως και οι αναμνήσεις τους από μέρη και ανθρώπους να ξεθώριασαν τελείως. Αυτές όμως πάντα θα βρίσκονται εκεί, έτοιμες και πρόθυμες να εναγκαλιστούν όσους και όσες αφουγκράζονται ακόμη τη νιότη τους και βαθιά μέσα τους την πίστη ότι όλα κάτι έχουν να τους πουν.

Γρηγόρης Χατζηλαμπρινός