Από το 2009 περίπου και έκτοτε έχει πλήξει σε μεγάλο βαθμό, μεταξύ άλλων χωρών, και την Ελλάδα μια οξύτατη οικονομική ύφεση, οι συνέπειες της οποίας εντοπίζονται ως επί το πλείστον στον τομέα της οικονομίας και δυστυχώς, σε ουκ ολίγες περιπτώσεις και στη βιωσιμότητα των νοικοκυριών. Η αγορά έχει ρίξει σημαντικά τους ρυθμούς της , οι επενδύσεις διαρκώς μειώνονται, η ανεργία αυξάνεται , οι λύσεις λιγοστεύουν και το αδιέξοδο φαντάζει πλέον πιο κοντά από ποτέ. Και φυσικά, όλα αυτά έχουν και τον αντίκτυπό τους στην κοινωνία και στην ομαλή έως τώρα διαβίωση των ανθρώπων, αφού αυτοί ως μέλη της κοινωνίας δε θα μπορούσαν να μείνουν ανεπηρέαστοι. Συνεπώς η κοινωνία δε τελεί σε μια σχέση αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησης με την οικονομία.
Σίγουρα οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης θα επεκτείνονται και στη διαβίωση των ανθρώπων και την καθημερινότητα τους, αφού όλο και περισσότερα εμπόδια θα ξεπροβάλλουν. Το θέμα βέβαια, αποκτά τεράστιες διαστάσεις όταν τα εκάστοτε προβλήματα τρέπονται πλέον σε ζητήματα επιβίωσης ( τα οποία δυστυχώς και υπάρχουν και δεν αντιμετωπίζονται επαρκώς). Πολλά πράγματα τα οποία μέχρι τώρα θεωρούνταν δεδομένα, έχουν γίνει είδη πολυτελείας τα οποία λίγοι είναι σε θέση να απολαμβάνουν. Οι υποχρεώσεις αυξάνονται και οι υπόχρεοι υποβάλλονται σε καθημερινό «αγώνα δρόμου » προκειμένου να τις εκπληρώσουν. Το πρόβλημα των επιπτώσεων της κρίσης γιγαντώνεται όταν πλέον πλήττονται ευαίσθητα και συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα των ανθρώπων, όπως αυτά της υγείας, της πρόνοιας και της παιδείας.
Η ιστορία όμως δυστυχώς, έχει δείξει ότι σε τέτοιους χαλεπούς καιρούς, οι συνθήκες είναι πρόσφορες για να κλονιστούν ή και να ξεριζωθούν ακόμα θεμελιώδες ηθικές αξίες. Αντί να υπάρξει κλίμα ένωσης και ανθρωπιάς προκειμένου να αντιμετωπιστεί το αδιέξοδο και να περάσουν οι δύσκολες αυτές στιγμές όσο το δυνατόν πιο ανώδυνα, οι άνθρωποι έχουν «εξαγριωθεί», έχουν κλειστεί στον εαυτό τους, κοιτούν το συμφέρον τους, προσπαθούν να εξασφαλίσουν την δική τους επιβίωση, συχνά αδιαφορώντας για το τι μέλλει γένεσθαι για τους υπόλοιπους. Αυτό μπορεί να έχει πολλά αίτια όπως ο παροξυσμός και ο πανικός της εποχής , παλιές εμπάθειες που βρήκαν αφορμή και εξωτερικεύτηκαν και κυρίως το ένστικτο της επιβίωσης και της αυτοσυντήρησης, το πιο βαθιά ριζωμένο και πρωτόγνωρο ένστικτο του ανθρώπου. Έτσι φτάνουμε στο σημείο όχι μόνο να ξεχνάμε αλλά και να περιφρονούμε αξίες που μας έχουν κληροδοτηθεί και μας συνοδεύουν από τις απαρχές της κοινωνίας. Ξεχνάμε να φροντίζουμε για την ευημερία του συνόλου, να προσφέρουμε και το ελάχιστο που μπορούμε για τη διευκόλυνση του συνανθρώπου, να συνεργαζόμαστε για να ξεπεράσουμε τους κινδύνους που ελλοχεύουν τέτοιες εποχές και κυρίως να μην προσπαθούμε να δυσχεράνουμε τη θέση του διπλανού μας προκειμένου να επωφεληθούμε εμείς έστω και εις βάρος τους να μην πατάμε επί πτωμάτων, να μην εκμεταλλευόμαστε ανθρώπους σε αδύναμες και δύσκολες στιγμές. Ξεχάσαμε λοιπόν όλα αυτά που μας ξεχωρίζουν από τα άλογα ζώα και λειτουργούμε πλέον και εμείς μόνο με το ένστικτο, μετατρέποντας αργά ή γρήγορα την κοινωνία μας σε ένα είδος ζούγκλας.
Η αλήθεια είναι ότι χάσαμε πολλά αυτά τα χρόνια -και δυστυχώς συνεχίζουμε να χάνουμε- μ’ αυτή την κρίση. Άλλοι έχασαν χρήματα, κόπους μιας ολόκληρης ζωής, άλλοι έχασαν τη δουλεία τους, τα σπίτια τους και άλλοι τη ζωή τους την ίδια, κυριολεκτώντας και μη. Ένα πράγμα μας έχει απομείνει, το οποίο μας ανήκει και βρίσκεται ανάμεσά μας, η ανθρωπιά μας. Και αν τη χάσουμε.. χαθήκαμε!
Ελένη Παπαϊωάννου