Ο Καβάφης είναι ένας από τους πιο αγαπητούς και πολυδιαβασμένους ποιητές, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Το έργο του έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, με αποτέλεσμα να διαδοθεί και να καταξιωθεί η ποίηση του στον ευρωπαϊκό χώρο και αλλού, τόσο που ούτε ο ίδιος δεν το φανταζόταν.
Γεννημένος στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, την 29η Απριλίου 1863, περηφανευόταν για τις κοσμοπολίτικες ρίζες του, καθώς οι αριστοκράτες γονείς του κατάγονταν από την Πόλη και οι παππούδες του συνδέονταν με το Φανάρι. Έζησε και ταξίδεψε σε Αγγλία, Παρίσι, Αθήνα και Κωνσταντινούπολη, σταθμοί που σημάδεψαν και επέδρασαν στη διανόηση του, πριν να εγκατασταθεί μόνιμα το 1885 στην αγαπημένη του Αλεξάνδρεια. Εκεί επέλεξε τη ρουτίνα της ζωής ενός δημοσίου υπαλλήλου και προτίμησε να ασχοληθεί με την τέχνη του. Ούτως ή άλλως δήλωνε πάντα και πρώτα από όλα Ποιητής!!!!
Έγραψε 154 ποιήματα Αναγνωρισμένα, 37 αποκηρυγμένα, 75 ανέκδοτα και 30 ατελή. Δε σταμάτησε να γράφει έως το τέλος της ζωής του, αναθεωρώντας και επεξεργάζοντας τη γραφή και τα θέματα του σε βαθμό τελειομανίας. Το κοινό που μπορεί να ταυτιστεί με το έργο του είναι ευρύ, από τον καθημερινό άνθρωπο έως τον εξειδικευμένο γνώστη του αρχαίου πολιτισμού. Όσο ζούσε δεν έτυχε της αναγνώρισης που ταίριαζε στο έργο του και πάντα άφηνε ένα παράπονο για τη μη αναγνώριση της ποίησης του, ενώ ήλπιζε στις επόμενες γενιές.
Ο Καβάφης αγαπούσε πολύ την αρχαία κλασική και ελληνιστική ιστορία και καθώς η Αλεξάνδρεια αποτελούσε πόλη σταθμό εκείνα τα χρόνια, τα ποιήματα του είναι γεμάτα από αυτήν. Στα ιστορικά του ποιήματα διακρίνεται κυρίως η αίσθηση της αποτυχίας και της απώλειας ως κεντρικής εμπειρίας και παρότι αναφέρεται στο παρελθόν, με έναν καταπληκτικό τρόπο συνδέει το παλιό με το καινούριο, αλλά και με το μελλοντικό. Για αυτόν το λόγο άλλωστε έχει θεωρηθεί και ποιητής του μέλλοντος!!!
Κάποια από τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την ώριμη κυρίως ποίηση του είναι η λιτότητα, ο κυνισμός, η ειρωνεία και ο ερωτισμός, για τα οποία είχε επικριθεί. Και όμως, μέσα από τα καλοδουλεμένα ολιγόστιχα ποιήματα του, την πεζή γλώσσα και την ερωτική του τόλμη χωράνε όλες οι μεγάλες αλήθειες που τον καθιστούν διαχρονικό και οικουμενικό. Σε όλο του το έργο διαπραγματεύεται θέματα ατομικής και συλλογικής συνείδησης που κατανοούνται μέχρι και σήμερα, ίσως με μεγαλύτερη απήχηση από ότι στη δική του εποχή. Είναι πρωτοποριακός γιατί τόλμησε να μιλήσει για θέματα τα οποία πολύ αργότερα απασχόλησαν την τέχνη ή ήταν ταμπού για την εποχή εκείνη. Ήταν ίσως ο πρώτος που δήλωσε την ομοφυλοφιλία του, έστω και με μεγάλη δυσκολία μέσα από τα ποιήματα του. Γι΄αυτό αξίζει να διαβάζεται.
Ο ίδιος δεν εξέδωσε ποτέ σε βιβλίο το ποιητικό του έργο. Δημοσίευε σε εφημερίδες, περιοδικά, σε μονόφυλλα ή έφτιαχνε αυτοσχέδιες συλλογές που τις μοίραζε σε ενδιαφερόμενους. Το 1932 διαγνώσθηκε με καρκίνο του λάρυγγα και πέθανε στις 29 Απριλίου του 1933, ανήμερα των 70ων γενεθλίων του.
Και κλείνω με μια (αγαπημένη μου) σκέψη του Ποιητή:
«Che fece …. il gran rifiuto» (Το μεγάλο ναι ή το μεγάλο όχι)
Σε μερικούς ανθρώπους έρχεται μια μέρα
που πρέπει το μεγάλο Ναι ή το μεγάλο το Όχι
να πούνε. Φανερώνεται αμέσως όποιος τό ‘χει
έτοιμο μέσα του το Ναι, και λέγοντάς το πέρα
πηγαίνει στην τιμή και στην πεποίθησί του.
Ο αρνηθείς δεν μετανοιώνει. Aν ρωτιούνταν πάλι,
όχι θα ξαναέλεγε. Κι όμως τον καταβάλλει
εκείνο τ’ όχι — το σωστό — εις όλην την ζωή του.
ΕΔΩ μπορείτε να βρείτε όλα τα έργα του ποιητή και πλούσιο ανέκδοτο υλικό….
Θ.Τ