ΜΙΑ ΑΛΛΙΩΤΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΖΩΗΣ
Στο πλαίσιο μια γενικότερης πνευματικής αδράνειας, η οποία με τη σειρά της, επιφέρει ένα μούδιασμα στο κοινωνικό γίγνεσθαι και υποβαθμίζει τους ανθρώπους σε απλές, άβουλες υπάρξεις, οι οποίες έχουν πάψει να τρέφουν την κρίση τους και τρέπονται σε εύπλαστα και εύπιστα όντα του κάθε επιτήδειου, επιβάλλεται η άνθηση της τέχνης και η συνδρομή της στην ευτυχία και τη μακροημέρευση του είδους μας.
Είναι γεγονός ότι οι ευκαιρίες που δίνονται είναι άνισες, καθώς όλοι δεν έχουν την ίδια δυνατότητα να απολαύσουν κάτι που τους παρέχεται αφειδώς με όλες τους τις αισθήσεις. Τότε είναι που η Τέχνη οφείλει να επιδείξει το χαμαιλεοντικό της χαρακτήρα και να προσαρμοστεί και στις ανάγκες αυτών που διψούν μεν για φως στην ψυχή τους, αλλά λόγω διαφόρων σωματικών ελαττωμάτων αδυνατούν να το εκλάβουν. Ο αλτρουισμός είναι μια αρετή, την οποία λίγοι συνειδητοποιούν και ακόμη λιγότεροι την κατέχουν. Ευτυχώς είναι φανερό ότι ο ποιητής Γιώργος Κόκκινος τη γνωρίζει άριστα, εάν κρίνει κανείς από την πρόσφατη απόφασή του να μεταγραφεί η τελευταία του ποιητική δουλειά ‘’Πρότερον Θνητοί’’ στη γραφή των τυφλών.
Θα θέλατε να μας πείτε μερικά πράγματα για εσάς;
Ξεκίνησα τη συγγραφική μου δραστηριότητα μέσα από το stixoi.info το 2004 εκθέτοντας τις σκέψεις μου με τη μορφή στίχων ή κειμένων σε άλλους χρήστες. Όσο έβλεπα ότι έβρισκαν ανταπόκριση και απήχηση, συνέχιζα να γράφω κείμενα ή στίχους για την σύγχρονη πραγματικότητα που βίωνα, για τις ερωτικές μου απογοητεύσεις, είτε για όλα εκείνα τα ακούσια κίνητρα που οδηγούν έναν άνθρωπο να εξοικειωθεί με αυτό που ονομάζουμε συγγραφή (κειμένων ή στίχων) εκθέτοντάς την στα μάτια των υπολοίπων. Στην πορεία, το 2006 απέσπασα το τρίτο βραβείο ποίησης σε διαγωνισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών, την ίδια χρονιά τα μέλη του stixoi.info κυκλοφόρησαν κι ένα συλλεκτικό τόμο με ποιήματά τους και συμμετείχα. Το 2007 εμφανίστηκα για πρώτη φορά βιβλιογραφικά σε συμμετοχικό τόμο ανθολογίας της Εμπειρίας Εκδοτικής που κυκλοφόρησε ως ετήσιο ημερολόγιο ποίησης για το 2008. Το 2009 συμμετείχα σε διαγωνισμό για λογαριασμό της τοπικής εφημερίδας ‘’Κηφισιά’’ και σε ποιητική ανθολογία που κυκλοφόρησε σε βιβλίο. Έκτοτε έχω στο ενεργητικό μου διάφορες δημοσιεύσεις σε Λογοτεχνικά περιοδικά (έντυπα και του διαδικτύου) και πλέον ποιήματα, είτε κείμενά μου βρίσκονται συγκεντρωμένα σε ηλεκτρονικά αρχεία και διακινούνται δωρεάν μέσα από τις σελίδες διάθεσης ελεύθερων ψηφιακών βιβλίων.
Ποιες είναι οι λογοτεχνικές σας επιρροές;
Διαβάζω μόνο ποιητικά έργα γνωστών αλλά και λιγότερο γνωστών ποιητών από το 2004 και μετά. Τίποτα άλλο σε λογοτεχνία. Από τους αξιόλογους και γνωστούς ποιητές μας ξεχώρισα τον Καρυωτάκη, τον Λειβαδίτη, τον Ρίτσο, τον Άσιμο, την Γώγου, τον Σουρή απ’ όπου και επηρεάστηκα αρκετά από την γραφή. Δεν πρέπει όμως να παραλείψω να αναφέρω ότι επηρεάστηκα κι από την γραφή νεοτέρων δημιουργών στίχων ή κειμένων με ποιητικό ύφος (πολλές φορές αυτό το χαρακτηρίζουμε και ως κείμενο αυτόματης γραφής ή αλλιώς ψυχογράφημα). Δεν χρειάζεται να αναφέρω ονόματα σύγχρονων συγγραφέων, αρκεί να πω μόνο πως στους λιγότερο γνωστούς σύγχρονους συγγραφείς (και ίσως σε αυτούς που δεν έχουν καν κυκλοφορήσει ένα βιβλίο ως τώρα), θα βρει κανείς την ποιητική μαγεία που νομίζαμε πως είχαμε απωλέσει. Αποτελεί ανάγκη αυτό το έργο να αναδειχθεί.
Από πού αντλείτε έμπνευση για το έργο σας;
Η έμπνευση είναι η ίδια η ζωή. Αυτή σε παροτρύνει να καταγράψεις τον καημό σου με οποιοδήποτε συγγραφικό τρόπο ή με οποιοδήποτε προσωπικό κόστος. Ο τρόπος είναι είτε πεζός, είτε λυρικός. Το μέσον είναι μολύβι ή μαρκαδοράκι. Το προσωπικό κόστος είναι αυτό που σε κυνηγάει εφόρου ζωής για τα λεγόμενά σου. Οφείλεις όμως να είσαι αυθόρμητος, ειλικρινής, άλλοτε ρομαντικός κι άλλοτε σκληρός, αν θέλεις να είσαι αληθινός. Τίποτα δεν μπορεί να λογοκριθεί στη λογοτεχνία είτε από σένα, είτε από τρίτους, ούτε στη τέχνη αυτή, ούτε και σε καμία άλλη τέχνη. Αυτό όμως δεν συνεπάγεται αυτόματα πως κάθε ευφάνταστο ή πικάντικο κείμενο που έχει συγγραφεί αποτελεί λογοτεχνικό κείμενο και άρα οφείλει να γίνει βιβλίο. Πρέπει να πληρούνται κάποιες προδιαγραφές τεχνικής (μορφής και περιεχομένου) για την ένταξή του στη λογοτεχνία και δυστυχώς σήμερα με την ανεξέλεγκτη κυκλοφορία βιβλίων κανείς δεν έχει την αρμοδιότητα να κρίνει τί είναι λογοτεχνία και τί όχι, παρά μόνο οι αναγνώστες. Εκεί υστερούμε με αποτέλεσμα να δυσφημείται η τέχνη.
Τι σας συναρπάζει στον ποιητικό λόγο;
Αυτό ακριβώς, η διαφορετικότητα της τεχνικής. Καθετί πρωτότυπο και καινοτόμο με εξιτάρει σαν αναγνώστη. Οτιδήποτε μπορεί να διαφοροποιεί προς το καλύτερο την Ποιητική προσφέροντας μια νέα, καινούργια οπτική γωνία θέασης (ας μην ξεχνάμε πως ένα ποίημα οφείλει να είναι ένα έργο τέχνης, αν θέλουμε να το ονομάζουμε ποίημα) καθώς και νέες τεχνικές ή ενσωματωμένες νέες λέξεις και φράσεις σε ποιήματα που διεγείρουν το πνεύμα και προσφέρουν εμπλουτισμό στην Ελληνική γλώσσα. Υπάρχουν άπειρα παραδείγματα για όποιον θέλει να ασχοληθεί, από τους παλιούς συγγραφείς αλλά και από τους νεότερους. Όρεξη να έχει κανείς και ευρύ πνεύμα.Ο συγγραφέας άλλωστε ή αν θέλετε ο ποιητής είναι πρωτίστως καλλιτέχνης.
Ποια ήταν η αφορμή για τη μεταφορά του έργου σας σε μορφή Μπράιγ;
Το Πρότερον Θνητοί, το οποίο μεταγράφτηκε σε μορφή Μπράιγ με το σύστημα της MinaDot του κυρίου Απόστολου Γαρούφου (που αυθόρμητα και άμεσα δέχτηκε την μετατροπή του για δωρεάν διάθεση στο κοινό σε αυτή τη μορφή και τον ευχαριστώ), αποτέλεσε το τελευταίο στάδιο της ολοκληρωμένης μορφής του θεατρικού έργου. (Δείτε εδω)
Το Πρότερον Θνητοί ξεκίνησε να δημιουργείται πειραματικά και σταδιακά από τον Οκτώβριο του 2018 με στίχους μου που βρίσκονταν αναξιοποίητοι σε δημόσια έκθεση στο stixoi.info από τον καιρό που συγγράφηκαν το 2005 μέχρι τις μέρες μας και που ως αυτόνομοι δύσκολα θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν διαφορετικά. Τους μάζεψα, τους εξατομίκευσα αλλάζοντας τα πρόσωπα και τις εποχές και τους κατέταξα στο Πρότερον Θνητοί έτσι ώστε να παράγεται νόημα διαβάζοντάς τους σε συνέχεια. Η πειραματική αυτή ποιητική εργασία συνεχίστηκε μέχρι τον Μάρτη του 2019 όπου και ολοκληρώθηκε σε πέντε συνέχειες ή στην δεμένη επίτομη εκδοχή της. Διανθίστηκε με εξώφυλλα και με την εικαστική εργασία του Γιάννη-Στέλιου Παππά, υποστηρίχθηκε αρχικά για την διανομή της και έτυχε ιδιαίτερης φιλοξενίας από τη σελίδα διάθεσης ελεύθερων ψηφιακών βιβλίων eBooks4Greeks.gr και εν συνεχεία από τις υπόλοιπες στην Ελλάδα σελίδες διάθεσης ελεύθερων βιβλίων Free–Ebooks και OpenΒοοκ απ’ όπου και διανεμήθηκε στο ευρύ κοινό του διαδικτύου. Ήδη χρήστες του Scribd έχουν μεταφέρει τμήματα του έργου από την πεντάτομη εκδοχή του στον προσωπικό λογαριασμό τους Scribd.
Αφού λοιπόν ολοκληρώθηκε σαν έργο, το θεατρικό project Πρότερον Θνητοί, δόθηκε στην επίτομη μορφή του στη σελίδα MinaDot για μεταφορά σε Μπράιγ, εφόσον κι όλας διανέμεται σε δωρεάν ψηφιακή μορφή για όλους τους χρήστες και πλέον με την χρήση κατάλληλου εκτυπωτή για γραφή Μπράιγ, μπορεί κάποιος να το εκμεταλλευτεί -δωρεάν πάντα- τυπώνοντάς το για ανθρώπους με προβλήματα όρασης.
Θεωρώ ότι σαν μια ιστορία αγάπης και μάλιστα μέσα από ποιητικούς στίχους και αρκετά πρόσωπα που απαρτίζουν την ιστορία, ο αναγνώστης θα αποκομίσει συναισθηματισμούς και εικόνες που μόνον θα τον ωφελήσουν κατά την εξέλιξη της υπόθεσης, η οποία μπορεί να είναι τραγική (άλλωστε πρόκειται για ποιητικό δράμα) αλλά σαφέστατα μέσα από την τραγικότητα των ηρώων της αντλούνται βαθύτερα νοήματα για την ζωή, τον θάνατο, την ελπίδα, την αφοσίωση, την αγάπη, τον έρωτα και ίσως κάποιες φορές την αληθινή ευτυχία. Σε κάποιο σημείο του έργου δε, οι πρωταγωνιστές με τη βοήθεια ενός Ποιητή (προσώπου του έργου) αναζητούν την αληθινή ευτυχία και το νόημα της ζωής.
Οι βλέψεις και ο σκοπός του δεν είναι να παραμείνει ως βιβλίο pdf ελεύθερης διανομής αλλά ούτε και να τυπωθεί σαν βιβλίο του εμπορίου προς πώληση. Είναι να επιχειρηθεί από ενδιαφερόμενους να γίνει θεατρικό έργο (απαιτείται μελοποίηση στο μεγαλύτερο κομμάτι του εφόσον παρεμβάλλονται χορωδιακά τμήματα ή ντουέτα) και σίγουρα θα μπορούσα να βοηθήσω ως δημιουργός με τη σειρά μου για κάτι τέτοιο εφόσον μου ζητηθεί κατ’ αρχήν να παραχωρήσω σε κάποιον τα δικαιώματα χρήσης του για αυτό το σκοπό.
Πιστεύετε ότι η κατάσταση στην Ελλάδα, όσον αφορά τα κείμενα για άτομα με προβλήματα οράσεως, ποσοτικά και ποιοτικά, είναι ικανοποιητική;
Νομίζω καθόλου, αν κρίνω από την ελάχιστη παραγωγή βιβλίων στην Ελλάδα που προορίζονται γι’ αυτό το σκοπό από εκδοτικούς οίκους και μάλιστα τα περισσότερα εξ αυτών (αν όχι όλα) πωλούνται σε άτομα με προβλήματα όρασης όπως κάθε άλλο βιβλίο του εμπορίου. Έχουν αναπτυχθεί όμως προγράμματα σε παγκόσμια κλίμακα γι’ αυτό το σκοπό, όπως συνέβη και με το αντίστοιχο MinaDot (ανάπτυξης του κυρίου Απόστολου Γαρούφου), που μετατρέπουν οποιοδήποτε ψηφιακό βιβλίο σε γραφή Μπράιγ ώστε με τον κατάλληλο εκτυπωτή να μπορείς να το μεταφέρεις για όποιον το έχει άμεση ανάγκη.
Πόσο ευαισθητοποιημένοι και πόσο ενημερωμένοι πιστεύετε ότι είμαστε οι Ελληνες πάνω σε τέτοια ζητήματα;
Ούτε σε ζητήματα ανθρώπων με ειδικά κινητικά ή άλλα προβλήματα υγείας είμαστε ευαισθητοποιημένοι δυστυχώς, αλλά ούτε και σε ζητήματα λογοτεχνίας και γνώσεων ιστορίας σαν λαός. Κι ενώ κατέχουμε την τέχνη αυτή της Ποιητικής από τους αρχαίους προγόνους μας και την κληρονομήσαμε και την επικαλούμαστε πολλές φορές προς τέρψη της ‘’Ελληνικότητάς’’ μας, δεν φροντίσαμε έως σήμερα να την αναδείξουμε με τον τρόπο που της αξίζει. Επικαλούμαστε πάντα τους αρχαίους προγόνους μας, αλλά σήμερα δεν έχουμε να επικαλεστούμε κάτι σύγχρονο και αντάξιο που να κοσμεί τον πολιτισμό των ημερών μας και να προάγει (να αναπτύσσει) την τέχνη και την αισθητική ενός λαού. Νομίζω δεν είμαστε ενημερωμένοι ούτε για τους λεγόμενους ‘’ανθρώπους με ιδιαιτερότητες’’ αλλά ούτε και για τους ανθρώπους με καλλιτεχνικές ευαισθησίες, με πλούσιο έργο που θα μπορούσε να μας κολακεύει στον σύγχρονο κόσμο.
Απαιτείται ιδιαίτερη προβολή και προσοχή, τόσο για το ένα θέμα όσο και για το άλλο και να θυμάστε πάντα ότι η Ποίηση βρίσκεται παντού, μέσα σε όλες τις άλλες τέχνες.
Σκέφτεστε κάποια παρόμοια κίνηση στο μέλλον;
Αν μου ζητηθεί να διαθέσω τα έργα μου (που στην παρούσα φάση είναι συγκεντρωμένα σε συλλογές ελεύθερης διάθεσης σε μορφή pdf αρχείων) για το κοινό καλό και κριθεί ότι έστω και στο ελάχιστο μπορούν να αποτελέσουν γνώση ή ανακούφιση ή αγαλλίαση σε αναγνώστες, εννοείται πως θα συνδράμω ασυζητητί χωρίς δεύτερη σκέψη. Το πρόβλημα για μένα, ξεκινάει εκεί που αρχίζει η εμπορική διάθεση κι αυτό γιατί κάποιοι επωφελούνται εσόδων ενώ συνήθως δεν κερδίζει ο συγγραφέας ή ο στιχουργός.
Είναι ήδη γνωστό, εφαρμόζεται τουλάχιστον στο εξωτερικό με επιτυχία, πως η Ποιητική βοηθάει πολύ στον τομέα της Ψυχολογίας. Άνθρωποι που αντιμετωπίζουν προβλήματα εσωτερικότητας, καταφεύγουν στην Λογοτεχνία ή την Ποιητική για να βρούνε διέξοδο στην απελπισία τους. Γιατί, εκεί μέσα στο χαρτί, κάποιος πριν από αυτούς πέρασε μια παρόμοια κατάσταση και την κατέγραψε με τον τρόπο του.
Εσείς πόσο εξοικειωμένος είστε με αυτή την κατάσταση;
Εξοικειωμένος με την ψυχολογία δεν είμαι, αλλά έχοντας περάσει και ο ίδιος από το στάδιο της κατάθλιψης και έχοντας καταγράψει με στίχους και κείμενα τα όρια μεταξύ συναισθηματικής ευεξίας και ψυχικής κατάπτωσης, θεωρώ πως θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από έναν πάσχοντα ώστε να δει με διαφορετικό μάτι τη ζωή. Η ζωή έχει πάντα συναισθηματικά σκαμπανεβάσματα, δεν έχει ποτέ μια σταθερή συναισθηματική πορεία κι οπωσδήποτε όταν πέφτεις, κάποιος (έστω και με τους στίχους του) πρέπει να σου δώσει μια ‘’χείρα βοηθείας’’ για στήριξη.
Θα τολμούσατε να ασχοληθείτε αποκλειστικά με αυτό;
Το επάγγελμα του συγγραφέα είναι κάτι ακαθόριστο στην Ελλάδα, καθότι ο συγγραφέας δεν έχει τη συγγραφή ως κύριο επάγγελμα, αλλά ως δευτερεύον κι αυτό επειδή το βασικό του εισόδημα για τη διαβίωση προέρχεται από άλλη δραστηριότητα ή από άλλη πηγή κι όχι από τα βιβλία. Συνεπώς το να λέμε πως ένας γραφιάς μπορεί να δραστηριοποιηθεί και να στηριχθεί αποκλειστικά στη συγγραφή για την διαβίωσή του, είναι πράγμα άτοπο στη χώρα μας. Θα μπορούσε να γίνει αν κάποιος ήταν παγκοσμίως γνωστή προσωπικότητα και κάθε νέο βιβλίο του θα μπορούσε να αποτελεί είδηση για τον κόσμο της λογοτεχνίας. Σήμερα στην Ελλάδα, μπορείς να αρκεστείς σε μερικά άρθρα σου σε λογοτεχνικά έντυπα, σε δυο-τρεις ποιητικές συλλογές, άντε και σε μερικές συνεντεύξεις όπου και θα πεις μερικά πράγματα για τον χώρο που δραστηριοποιήσαι. Μπορείς να διδάξεις σε κάποια βραχυχρόνια σεμινάρια άλλους ανθρώπους για το πως μπορούν να αποκτήσουν ποιητική φωνή που να στέκει λογοτεχνικά, πράγμα που θα ήθελα και θα μπορούσα να κάνω αν μου το πρότειναν μιας και διαθέτω την απαραίτητη βιβλιογραφία που μπορούν να στηριχθούν τα μαθήματα και η ύλη, αλλά μέχρι εκεί. Απαιτείται στον χώρο μας η προβολή νέων, φρέσκων ποιητικών ήχων και συγγραφέων πεζών κειμένων που μόνο καλό έχει η γραφή τους να προσφέρει μακροχρόνια στο ευρύ κοινό αναγνωστών.
Ο Γιώργος Κόκκινος ξεκίνησε τη συγγραφική του δραστηριότητα το 2004 κι έκτοτε συνεχίζει να γράφει αποσπασματικά, στιχουργήματα αποκλειστικά στο διαδίκτυο ως διαδικτυακός εραστής της τέχνης. Είναι μέλος της ΠΕΛ από το 2007 και έχει στο ενεργητικό του το Γ΄ Βραβείο ποίησης του διαγωνισμού της ΠΕΛ για το έτος 2006. Γεννήθηκε στην Κηφισιά Αττικής τον Σεπτέμβρη του 1977 και ζει ακόμα στην Αθήνα, έχοντας επιπλέον στο ενεργητικό του δημοσιεύσεις σε λογοτεχνικά περιοδικά – έντυπα και του διαδικτύου – (Περί-Γραφής, Εξιτήριον, Ποιείν, Βακχικόν, Λογοτεχνικά Επίκαιρα, Πνευματική Ζωή, Νέα Αριάδνη, Συμπαντικές Διαδρομές, MusicHeaven.gr, apostaktirio.gr, pontokomicom.blogspot.com) καθώς και συμμετοχές σε επετειακά-ετήσια ημερολόγια και ανθολογίες ποίησης [‘’Μενεξέδες εφήμερη ομορφιά’’ (Κηφισιά, 2009), ‘’Κι εγώ θα σ’ αγαπάω κάθε μέρα 2008’’ (Εμπειρία Εκδοτική, 2007), ‘’Τα λουλούδια της ψυχής μας’’ (Έκδοση stixoi.info, 2006)].
Συμμετείχε ως συντάκτης στο eBooks4Greeks.gr από τον Αύγουστο του 2018 έως τον Απρίλιο του 2019, ενώ στο eBooks4Greeks.gr, στο openbook.gr, στο free-ebooks.gr και στο Τwirpx.com, έχουν αναρτηθεί τμηματικά από τον Αύγουστο του 2018 τα ηλεκτρονικά του βιβλία : ‘Φυγείν Εστί’, ‘Τα Λυρικά’, ‘Πρότερον Θνητοί’, ‘Πρότερον Θνητοί – μεταγραφή σε Μπράιγ’ και ‘Κατηγορώ’.
Γρηγόρης Χατζηλαμπρινός