Η ύπαρξη τους είναι συνδεδεμένη με την ομορφιά, την αγάπη, την ανεμελιά. Το χαμόγελό τους συνδεδεμένο με την ελπίδα για έναν καλύτερο κόσμο. Ωστόσο, τα κορίτσια αντιμετωπίζουν πολλά και σύνθετα προβλήματα σε κάθε γωνιά της γης. Τα στατιστικά στοιχεία που δημοσιεύτηκαν με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα του κοριτσιού στις 11 Οκτώβρη, είναι εύγλωττα και ανησυχητικά. Αποτελούν αγκάθι στην ωραιοποιημένη πραγματικότητα του πολιτισμένου κόσμου και αποδεικνύουν πως πρέπει να γίνουν πολλά βήματα προόδου.
Στον υποανάπτυκτο κόσμο, τα κορίτσια παλεύουν για την επιβίωση τους. Στερούνται τροφής και πόσιμου νερού, είναι ευάλωτα 2,5 φορές περισσότερο στο να νοσήσουν από AIDS απ’ ότι τα αγόρια και στερούνται ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Σε περιοχές όπου χαρακτηρίζονται ως εμπόλεμες ζώνες, βρίσκονται ανυπεράσπιστα στο έλεος των αντιμαχόμενων παρατάξεων. Θανατώνονται ή βασανίζονται ή τίθενται υπό καθεστώς ομηρίας ως αντίποινα. Επίσης, 100.000 κορίτσια στρατολογούνται βίαια για να πολεμήσουν ως εμπροσθοφυλακή, γιατί οι ανάγκες σίτισης τους είναι μικρότερες συγκριτικά με εκείνες των ανδρών και γιατί η ζωή τους δεν έχει καμία αξία για τους αντίπαλους στρατούς.
Η σωματική τους ακεραιότητα κινδυνεύει όχι όμως μόνο από τον πόλεμο, αλλά και από την ίδια την κοινότητα στην οποία ζουν ή ακόμη και την οικογένεια. 63 εκατομμύρια κορίτσια έχουν υποστεί ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων, έχουν βιώσει την ενδοοικογενειακή βία, την σεξουαλική κακοποίηση και την εξώθηση στην πορνεία. Η βία κατά των γυναικών θεωρείται φυσιολογική και δεδομένη, αναγκαία κάποιες φορές για τη συμμόρφωση και την ευπείθεια στους κανόνες. Το 80% των θυτών είναι ενήλικοι άνδρες άνω των 35. Πώς, άλλωστε;
750 εκατομμύρια κορίτσια έχουν παντρευτεί σε ηλικία κάτω των 18 ετών. Από τα 1,1 εκατομμύρια κορίτσια που υπάρχουν σήμερα στον πλανήτη, τα 10 εκατομμύρια υπολογίζεται ότι θα παντρευτούν παρά τη θέληση τους όντας ανήλικα. Ο μέσος όρος της ηλικίας γάμου είναι τα 17 χρόνια στο Μάλι, τα 18 στο Μπαγκλαντές, τα 19 στο Νεπάλ και στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, αριθμοί που αποκαλύπτουν ότι πολλά από αυτά παντρεύονται σε πολύ μικρότερες ηλικίες από αυτή των στατιστικών. Οι ειδικοί επισημαίνουν πως η βασικότερη αιτία θνησιμότητας είναι οι επιπλοκές λόγω της κύησης σε τόσο μικρή ηλικία.
Πολλά από τα παραπάνω προβλήματα ίσως να έβρισκαν ευκολότερα λύση, αν παρέχονταν το δικαίωμα στην εκπαίδευση. 130 εκατομμύρια κορίτσια στερούνται το αυτονόητο: να μπορούν να ολοκληρώσουν την πρωτοβάθμια εκπαίδευση τους. Από αυτά, 96 εκατομμύρια είναι λειτουργικά αναλφάβητα. Ως αποτέλεσμα, εξαναγκάζονται σε παιδική εργασία, είτε παραμένουν έγκλειστες στο σπίτι, είτε δεν επιβιώνουν καν. Οι έφηβες έχουν 3 φορές λιγότερες πιθανότητες να ολοκληρώσουν τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε σχέση με τα αγόρια.
Τα κορίτσια του ανεπτυγμένου κόσμου έχουν να αντιμετωπίσουν τις δικές τους προκλήσεις. 1 στα 3 κορίτσια θα υποστεί βία κάθε μορφής και 2 στα 5 κορίτσια θα πέσουν θύματα σεξουαλικής επίθεσης. Το 50% των σεξουαλικών επιθέσεων αφορά κορίτσια κάτω των 15 ετών! Πολλά από αυτά θα σιωπήσουν και θα υποστούν το μαρτύριο επανειλημμένες φορές, ενώ άλλα θα στιγματιστούν από την κοινότητα στην οποία ζουν.
Οι φυλετικές διακρίσεις και τα στερεότυπα ταλανίζουν τα κορίτσια, τα οποία δέχονται αφόρητη πίεση να υποκύψουν στις οικονομικές και κοινωνικές επιταγές. Η κυριαρχία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, η παντοδυναμία της διαφήμισης και το καταναλωτικό πρότυπο οδηγεί το 53% των κοριτσιών ηλικίας 13 ετών να μην αγαπούν το σώμα τους, ποσοστό που εκτοξεύεται στο 79% στην ηλικία των 15 ετών και αγγίζει το 90% σε αυτή των 18.Τα κορίτσια «διδάσκονται» να μην αγαπούν τις ατέλειες τους, να ντρέπονται για το βάρος και την εμφάνισή τους και εν τέλει, να μισούν αυτό που τους έχει δοθεί από τη φύση. Η ζωή τους από την εφηβική ηλικία έως και την ενηλικίωση αποτελεί ένα ανταγωνιστικό κυνήγι της μάταιης τελειότητας. Το συντριπτικό ποσοστό του 98% των εφήβων δηλώνει πως αισθάνεται αφόρητη πίεση από τον κοινωνικό περίγυρο να ντύνεται, να φέρεται, σκέφτεται και να νιώθει με συγκεκριμένο τρόπο. Η πρωτιά στις σχολικές επιδόσεις, το ταλέντο σε άλλες δραστηριότητες και η αριστεία εξανεμίζονται και πολτοποιούνται εμπρός στην εμφάνιση.
Οι επιπτώσεις του φαινομένου διευρύνονται συνεχώς και με ανεξέλεγκτη ταχύτητα. Τα κορίτσια που δεν υπάγονται στην πλειοψηφία ή αψηφούν τα καθιερωμένα πρότυπα περιθωριοποιούνται από την ομάδα συνομήλικων ή συχνά πέφτουν θύματα ενδοσχολικής και ιντερνετικής βίας. Το 90% των διατροφικών διαταραχών αφορά κορίτσια, ενώ 1 στα 4 έχει αποπειραθεί να αυτοκτονήσει ή εμφανίζει κατάθλιψη ή κάποια άλλη ψυχική διαταραχή κατά τη διάρκεια της εφηβείας. 2 στα 4 κορίτσια νιώθουν συνεχώς αγχωμένα ή δεν κοιμούνται αρκετά στην προσπάθεια τους να ανταπεξέλθουν σε όλες τους τις υποχρεώσεις.
Τα κορίτσια είναι θύματα της επικρατούσας κουλτούρας. Μιας κουλτούρας που δείχνει ανοχή στη βία, που συναινεί στην παρανομία, που δεν προστατεύει τα αδύναμά μέλη της. Τα φοβισμένα κορίτσια του παρόντος θα γίνουν οι γυναίκες του αύριο, οι οποίες θα παραγκωνίζονται στον χώρο της εργασίας, θα σιωπούν μπροστά στην αδικία, δεν θα νιώθουν ποτέ ασφαλείς ή ευτυχισμένες, αλλά θα συμμορφώνονται σε έναν φαύλο κύκλο στερεοτύπων. Είναι άλλωστε γνωστό πως μόνο το 25% των κοινοβουλίων απαρτίζεται από γυναίκες πολιτικούς, ενώ μόλις το 29% των εταιριών διευθύνεται από γυναίκες. Επιπροσθέτως, οι άνδρες έχουν κατά 75% περισσότερες πιθανότητες να συνεχίσουν τις μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές τους, παρόλο που οι επιδόσεις των γυναικών είναι θεαματικά υψηλότερες.
Ωστόσο, τα κορίτσια δεν είναι μόνα τους. Πληθαίνουν συνεχώς οι φορείς που δραστηριοποιούνται στο ζήτημα της ισότητας και της εκπαίδευσης. Τα τελευταία πέντε χρόνια, σε χώρες της κεντρικής Αφρικής απαγορεύτηκαν οι γάμοι ανήλικων κοριτσιών, σχολεία ιδρύθηκαν με χρηματοδότηση της Ε.Ε. και το 2014 το Νόμπελ Ειρήνης δόθηκε στη Malala Yousazfai, που σε ηλικία 15 ετών πυροβολήθηκε στο κεφάλι επειδή εξέφρασε ανοιχτά το δικαίωμα των κοριτσιών στην εκπαίδευση. Το ίδρυμα Bill & Melinda Gates το 2017 δώρισε 80 εκατομμύρια δολάρια στον αγώνα κατά της ανισότητας. Η Unicef παρέχει υλική βοήθεια σε μητέρες και νεογνά και αξιοποιεί την τεχνολογία για να εγείρει το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης. Παγκόσμιος στόχος μέχρι το 2030 είναι να εξισωθούν τα δύο φύλα και τα κορίτσια να αποκτήσουν τη δική τους φωνή ως ισότιμοι πολίτες του κόσμου.
Περισσότερα στατιστικά:
https://girl-stats.org/stats/
Statistics on Girls & Women’s Self Esteem, Pressures & Leadership
Ρία Ροροπούλου