Έχει αγαπηθεί από χιλιάδες εκατομμύρια ανά τον πλανήτη και βρίσκεται στην κορυφή των ανθρακούχων αναψυκτικών από το 1886. Φέτος η Coca-Cola κλείνει τα 132 της χρόνια από εκείνο το απόγευμα που ο Τζον Πέμπερτον πειραματίστηκε πάνω σε ένα γαληνικό σκεύασμα δημιουργώντας το «χρυσό» αναψυκτικό όλων των εποχών.
Ο Τζον Στιθ Πέμπερτον ήταν παλαίμαχος του Εμφυλίου Πολέμου της Αμερικής και φαρμακοποιός στο επάγγελμα. Για καιρό προσπαθούσε στο μικρό του εργαστήριο στην Ατλάντα να παρασκευάσει ένα δυνατό και γρήγορο φάρμακο για την καταπολέμηση του πονοκέφαλου με βασικό συστατικό την κοκαΐνη. Κατέληξε σε ένα σιρόπι με γλυκιά γεύση καραμέλας το οποίο και πήγε στο φαρμακείου του φίλου του Φρανκ Ρόμπινσον να το δοκιμάσουν. Ο τελευταίος πρόσθεσε λίγο ανθρακούχο νερό και ξεκίνησαν να το προσφέρουν στους πελάτες του φαρμακείου. Μάλιστα έγραψε το όνομα Coca-Cola με τον κλασσικό γραφικό του χαρακτήρα επάνω στον περιέκτη και αυτό είναι και το λογότυπο του κολοσσού μέχρι και σήμερα.
Η αρχική τιμή του φαρμάκου ήταν 5 σεντς το ποτήρι και οι Αμερικάνοι έσπευδαν στο φαρμακείου της Ατλάντα να γευτούν το νέο ελιξίριο για τον πονοκέφαλο. Μέσα στο πρώτο χρόνο πωλούνταν περίπου 9 ποτήρια την ημέρα και σύντομα η Coca-Cola «εντοπίστηκε» από τους μεγαλύτερους επιχειρηματίες της ηπείρου και πέρασε στα χέρια του Άστι Γκρίγκς Κάντλερ. Ο Φρανκ, αγνοώντας το μεγάλο δημιούργημα που θα γινόταν το «χρυσό κουτάκι» πολλών εκατομμυρίων στο μέλλον, πούλησε τα δικαιώματα στον επιχειρηματία Κάντλερ έναντι 2.300 δολαρίων. Τα επόμενα 100 χρόνια η Coca-Cola πουλούσε περισσότερα από 10 δισεκατομμύρια τεμάχια με τους δημιουργούς της να μένουν μόνο στην αρχική της εφεύρεση.
ο Κάντλερ μεταμόρφωσε την Coca-Cola από μια εφεύρεση σε μια επιχείρηση. Χάριζε κουπόνια για τη δωρεάν δοκιμή της και εξόπλιζε τα φαρμακεία που διέθεταν το προϊόν με ρολόγια, ημερολόγια και φαρμακευτικές ζυγαριές, που έφεραν το σήμα της. Μία άκρως αποτελεσματική πρακτική που έφεραν την Coca-Cola στο νούμερο ένα της λίστας προϊόντων με την μεγαλύτερη ζήτηση ενώ οι διαφημιστικές εταιρίες αγωνίζονταν να αναλάβουν το καινούριο προϊόν, κάτι για το ποίο η Coca-Cola μπορεί να είναι περήφανη. Οι πρώτες διαφημίσεις ξεκίνησαν στα τέλη του 19ου αιώνα όταν το μπουκάλι ήταν ακόμα στα 5 σέντς.
Ως το 1895, ο Κάντλερ είχε κατασκευάσει εργοστάσια παραγωγής του σιροπιού στο Σικάγο, το Ντάλας και το Λος Άντζελες. Ο Τζόζεφ Βίντενχαρμ, ένας επιχειρηματίας από το Μισισιπή, ήταν ο πρώτος που εμφιάλωσε το αναψυκτικό. Το πρώτο μπουκάλι πωλήθηκε στις 12 Μαρτίου του 1894 και μέχρι και το 1905 η βασική σύσταση του αναψυκτικού περιείχε μικρή ποσότητα κοκαΐνης ως αναλγητικό φαρμακευτικό παρασκεύασμα. Στις αρχές του 20ου αιώνα βέβαια, όταν η κοκαΐνη έγινε παράνομο συστατικό αντικαταστάθηκε από καφεΐνη και αρωματικό εκχύλισμα φύλλων κόκας, επεξεργασμένα με μηδενική περιεκτικότητα στο ναρκωτικό.
Ο Κάντλερ δεν ανταποκρίθηκε στην πρόταση εμφιάλωσης του αναψυκτικού αφού το αντιμετώπιζε ως φάρμακο, ανήμπορος να κατανοήσει το λαμπρό μέλλον που αναμενόταν στην πώληση των εμφιαλωμένων αναψυκτικών. Κάπως έτσι η Coca-Cola πέρασε στα χέρια των δικηγόρων Μπέντζαμιν Φ. Τόμας και ο Τζόζεφ Β. Γουάιτζεντ που εξασφάλισαν το δικαίωμα εμφιάλωσης για μόλις ένα δολάριο! Η δημοτικότητα του αναψυκτικού έφερε ωστόσο και πολλές απομιμήσεις τις οποίες η εταιρία επέλεξε να τις αντιμετωπίσει δημιουργώντας κι ένα μπουκάλι με χαρακτηριστικό σχήμα και καμπύλες που αποδείχτηκε κάτι παραπάνω από αποδεκτό στο κοινό και κυκλοφορεί μέχρι και σήμερα. Τα πρώτα πλαστικά μπουκάλια ήταν δημιούργημα της εταιρίας Ρουντ Γκλας το 1916 και άρχισαν να πωλούνται στην Κούβα, το Πουέρτο Ρίκο και την Γάλλια.
Τον Απρίλιο του 1964 το Γενικό Χημείο του ελληνικού κράτους επιτρέπει την κυκλοφορία της Coca-Cola και μετά από πέντε χρόνια ξεκινά να πωλείται στα καταστήματα. Η επιτυχία της όπως αναμενόταν είναι μεγάλη και στη χώρα μας. Τον Απρίλιο του 1985 ωστόσο αποφασίζεται από τους υπεύθυνους του marketing η αλλαγή στη σύστασή της μετά από 99 χρόνια κάτι που αποδείχτηκε το μεγαλύτερο λάθος στην ιστορία της Coca-Cola και τον Ιούλιο του ίδιου έτους ξανά επιστρέφει στα ράφια το εθιστικό αγαπημένο «ναρκωτικό» των καταναλωτών.
Σήμερα καταναλώνονται μόνο στις ΗΠΑ 6 εκατομμύρια κουτάκια Coca-Cola την ημέρα και πωλείται σε περισσότερες από 200 χώρες, ενώ το σήμα της είναι αναγνωρίσιμο στο 98% του παγκόσμιου πληθυσμού. Το τι μπορεί να προσφέρει ή να προκαλεί το προϊόν αυτό είναι ένα άλλο μεγάλο κομμάτι από την ιστορία της Coca-Cola που σίγουρα αξίζει στο μέλλον να συζητηθεί…το σίγουρο είναι πως πλέον μόνο φαρμακευτικό παρασκεύασμα δεν μπορεί να θεωρηθεί…
Β.Κ.