Μια απορία, η οποία εν πολλοίς παραμένει διαχρονική ακόμη και στις μέρες μας, όσο και να έχει αλλοιωθεί η αίσθηση του έξω κόσμου και της καθημερινότητας εν γένει, εξαιτίας των περιορισμών της πανδημίας, αφορά την επιλογή των νέων, κυρίως ανθρώπων, όσον αφορά μια από τις μεγάλες γιορτές της χριστιανοσύνης. Αντικειμενικά, η συντριπτική πλειοψηφία επιλέγουν τα Χριστούγεννα ως την αγαπημένη τους εορτή. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Ποιοι είναι οι λόγοι πίσω από αυτή την επιλογή των περισσοτέρων; Παρακάτω δίνονται μερικές σκέψεις, οι οποίες, ενδεχομένως, να ανταποκρίνονται είτε στο σύνολο είτε σε κάποιες κοινωνικές ομάδες, οι οποίες αρέσκονται στο γενικότερο κάλεσμα του τελευταίου μήνα του χρόνου. Ορίστε λοιπόν γιατί μας αρέσουν τα Χριστούγεννα.
- Φαγητά. Ισως να μην χρειάζεται να περιμένει κάποιος τα Χριστούγεννα, προκειμένου να αφεθεί σε οποιαδήποτε γαστριμαργική πρόταση, η οποία θα έκανε ακόμη και το Ρωμαίο Λούκουλο να αποδώσει το σεβασμό του στο μάγειρα. Όπως αποδεικνύεται εκ των υστέρων, κάθε εποχή έχει και τα μαγειρικά μυστικά της ή τα μαγειρικά της στερεότυπα, τα οποία τόσο πολύ εκτιμούμε και αγαπούμε. Όπως φαίνεται σε κάποιον περίεργο να τρώει μελομακάρονα το Καλοκαίρι, άλλο τόσο περίεργο θα φαινόταν να τρώει κάποιος μαγειρίτσα τον Αύγουστο. Χάρη στις παραδόσεις των όχι και τόσο μακρινών πρόγονών μας έχουμε συνδέσει στο μυαλό μας ένα φαγητό ή ένα γλυκό με μια εποχή. Τα Χριστούγεννα λοιπόν έχουν συνδεθεί με μια σειρά από γλυκά, με τα μελομακάρονα να έχου ντον πρώτο λόγο και τους κουραμπίεδες να ακολουθούν σε απόσταση αναπνοής. Από εκεί και πέρα η σοκολάτα εμφανίζεται σε όσου συνδυασμούς μπορεί κανείς να σκεφτεί. Η δε βασιλόπιτα αποτελεί μια κατηγορία από μόνη της, με προτάσεις από διάφορα ζαχαροπλαστεία, οι οποίες θα έκαναν ακόμη και τους πιο σκληροπυρηνικούς γυμναστές να λυγίσουν (χρονιάρες μέρες) . Τόσο το χριστουγεννιάτικο, όσο και το πρωτοχρονιάτικο τραπέζι αποτελούν μια μαγειρική πανδαισία, όπου το μάτι χορταίνει πρώτα από όλα. Ισως αυτό να αρκεί, γιατί οι περισσότεροι έχουμε την τάση να πέφτουμε με τα μούτρα, σαν να μην υπάρχει αύριο, κατάλοιπο κάθε ελληνικής οικογένειας του παρελθόντος.
- Στολισμός. Ο,τι και να γράψει κανείς για αυτό το γιορτινό κομμάτι, το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν θα εξαντλήσει το θέμα και κατά πάσα πιθανότητα θα το αδικήσει. Οσον αφορά τη διακόσμηση, τόσο στον εσωτερικό, όσο και στον εξωτερικό χώρο, τα Χριστούγεννα λαμβάνουν επάξια τον τίτλο του βασιλιά των στολιδιών. Από τις πιο απλές προτάσεις και τον ελάχιστο διάκοσμο μέσα σε ένα σπιτικό, όπου ακόμη και έτσι υπάρχει μια υπενθύμιση ότι τα Χριστούγεννα έχουν φτάσει, μέχρι τις φαντασμαγορικές εικόνες από όλο τον κόσμο, στα όρια της υπερβολής και της κακογουστιάς πολλές φορές, ο στολισμός είναι μια διαδικασία, η οποία έχει φανατικούς φίλους και φανατικούς εχθρούς. Παροιμιώδεις είναι οι περιπτώσεις οικογενειών, οι οποίες είτε συνεργάζονται άψογα, για να φέρουν έναν άλλον αέρα μέσα στο σπίτι τους, είτε φτάνουν στα όρια της παραφροσύνης με αφορμή μια λειψή φάτνη ή μια σειρά καμένα λαμπάκια. Όπως και να έχει το πράγμα, σε όποια κατηγορία και να ανήκει κάποιος, στο τέλος το αποτέλεσμα είναι αυτό, το οποίο δικαιώνει τους πάντες. Έτσι, δίνεται η ευκαιρία σε όλους να καθίσουν αναπαυτικά και να ευχαριστηθούν τους καρπούς της προσπάθειάς τους.
- Ατμόσφαιρα. Αυτό το κομμάτι, όπως και τα προηγούμενα βέβαια, είναι καθαρά υποκειμενικό και οποιοσδήποτε είναι ελεύθερος να υποστηρίζει την άποψή του σχετικά με αυτό το ζήτημα. Όμως ποιος/ ποια δεν ένιωσαν αυτήν τη ζεστασιά που εκπέμπουν ένα στολισμένο δέντρο ή ένα στολισμένο καραβάκι! Ποιο άτομο δεν χαλάρωσε από τη σιγαλιά της στιγμής, εν όψει μιας χιονισμένης και κρύας βραδιάς! Ποιο άτομο δεν χάρηκε με την αλλαγή του χρόνου, έστω και στιγμιαία, με την ελπίδα της πραγματικής αλλαγής και της αισιοδοξίας για ένα καλύτερο μέλλον, (με σεβασμό πάντοτε απέναντι στο συνάνθρωπο, λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη ότι ο καθένας από εμάς σηκώνει τον προσωπικό του σταυρό και έχει τις έγνοιες του).
- Παραμύθια. Στο πλαίσιο της συγγραφής, αυτή η εποχή του χρόνου έχει αποτελέσει εφαλτήριο έμπνευσης για πολλούς και διάφορους δημιουργούς. Φυσικά, η τέχνη έχει πολλές μορφές και δεν περιορίζεται στις δυνατότητες της πένας. Ο κινηματογράφος, το θέατρο, η ζωγραφική, η γλυπτική, έχουν φιλοξενήσει στους κόλπους τους έργα με θέματα αντλημένα από την χριστουγεννιάτική περίοδο. Όμως, το γράψιμο είναι αυτό, το οποίο κρατάει, δικαίως τα ηνία της χριστουγεννιάτικης δημιουργίας, με χιλιάδες παραμύθια, διηγήματα και μυθιστορήματα στο ενεργητικό του. Δεν θα πρέπει να διαφεύγει την προσοχή μας ότι πολλά αναγνώσματα, τα οποία κατάφεραν να γίνουν κλασικά ήδη από την εποχή τους, έχουν γαλουχήσει γενεές επί γενεών και προσφέρουν πάντοτε απλόχερα το ρομαντισμό τους, άλλοτε με χιουμοριστική διάθεση και άλλοτε σε πιο σοβαρούς τόνους, μα κάθε φορά με μια αίσθηση γιορτινή, με αισθήματα χαράς και μοναδικότητας.
- Μουσική. Όσον αφορά τη μουσική παραγωγή, τα Χριστούγεννα έχουν την τιμητική τους για ακόμη μια φορά. Ηδη από τον 1ο αιώνα μ. Χ. έχουμε αναφορές για τραγούδια, τα οποία αφορούν την γέννηση του Χριστού. Συνεχίζοντας κανείς την αναδρομή στο παρελθόν, ανακαλύπτει μια ποιητική σύνθεση του 4ου αιώνα μ. Χ. του Προυδέντιου με παρόμοιο περιεχόμενο. Οι συνθέσεις, οι οποίες είναι πιο οικείες στα αφτιά των περισσοτέρων, δημιουργήθηκαν στις αρχές και στα μέσα του 19ου αιώνα και έκτοτε μας συντροφεύουν αυτές τις μέρες. Φυσικά, η έμπνευση είναι κάτι το οποίο, εάν είναι και κάποιος καλλιτέχνης οξυδερκής, δεν τον αφήνει σε ησυχία. Από τη θεϊκή αποκλειστικότητα λοιπόν, φτάσαμε στα επίγεια κατά το μεγαλύτερο μέρος του 20ου αιώνα, με τα τραγούδια να επικεντρώνονται όλο και περισσότερο στην αγάπη προς το αγαπημένο μας πρόσωπο. Ο συναισθηματισμός καθίσταται όλο και πιο έκδηλος και ο 21ος αιώνας ακολουθεί αυτό το πνεύμα, παραμένοντας πιστός, κατά το δοκούν και κατά το δυνατόν, στις ξεχωριστές νότες και τα ‘’μουσικά χαλιά’’, τα οποία με το που τα ακούσει κάποιος, δεν υπάρχει περίπτωση να μην ταυτίσει τον ήχο με την εποχή του χρόνου, καθώς και με τον καλλιτέχνη.
Είτε κάποιος βρίσκει την ευκαιρία να ψωνίσει σαν να μην υπάρχει αύριο, είτε κάποιος επιθυμεί να περάσει καλά λίγες ημέρες ξεγνοιασιάς με αγαπημένα πρόσωπα, είτε κάποιος θέλει να χαλαρώσει από τους φρενήρεις ρυθμούς της καθημερινότητας και να εκτιμήσει την πραγματική άνεση του σπιτιού του και τα όσα αυτό προσφέρει, δεν έχει να κάνει κάτι άλλο, παρά να ευχαριστηθεί αυτά που τα Χριστούγεννα έχουν να του δώσουν. Παρά τις δυσκολίες, οι οποίες είναι εμφανείς, η ελπίδα πρέπει να διατηρείται, προκειμένου η αισιοδοξία να μην χάνεται ποτέ.
ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΈΣ, ΜΕ ΧΑΜΟΓΕΛΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
Γρηγόρης Χατζηλαμπρινός