ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΟΥ ΒΑΡΟΥΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ
ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΕΜΕΤΟΥ
Ο προκλητός εμετός χρησιμοποιείται από το 80% – 90% των βουλιμικών ατόμων. Κατά την έναρξη της ασθένειας είναι δύσκολη η πρόκληση εμετού, αλλά με την πάροδο του χρόνου γίνεται λιγότερο δύσκολη και σύνηθες. Οι περισσότεροι άνθρωποι κάνουν εμετό, αφού έχουν καταναλώσει μεγάλη ποσότητα τροφής είτε αν και έχουν φάει ελάχιστα, διότι πιστεύουν ότι έχουν καταναλώσει παχυντικές τροφές. Τα βουλιμικά άτομα προκαλούν εμετό αμέσως μετά το φαγητό για να απαλλαγούν από ένα μεγάλο μέρος του φαγητού που κατανάλωσαν και για να ανακουφιστούν από τον κοιλιακό πόνο που προέρχεται από την υπερφαγία. Επίσης προκαλούν εμετό για να αποφευχθεί η αύξηση του σωματικού βάρους και για να μειωθούν τα συναισθήματα άγχους, τύψεων, ενοχής.
ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΚΑΘΑΡΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΥΡΗΤΙΚΩΝ
Είναι γεγονός ότι το 30% των βουλιμικών ατόμων κάνει χρήση μεγάλης ποσότητας καθαρτικών και το 10% διουρητικών. ( Μάνος Ν, 1988) Τα καθαρτικά είναι φάρμακα τα οποία αυξάνουν τη συχνότητα και την ευκολία των κενώσεων του εντέρου. Δρουν διεγείροντας το τοίχωμα του εντέρου, αυξάνοντας τον όγκο του περιεχομένου του ή αυξάνοντας την περιεκτικότητα των κοπράνων σε υγρά. Αυτές οι 2 μορφές κατάχρησης (καθαρτικά-διουρητικά) μπορεί να εκδηλωθούν μεμονωμένα ή σε συνδυασμό με την τεχνική της πρόκλησης εμετού.
Η ΔΙΑΙΤΑ, ΕΝΑΣ ΦΑΥΛΟΣ ΚΥΚΛΟΣ
Οι περισσότεροι άνθρωποι που υποφέρουν από ψυχογενή βουλιμία αρχίζουν την προσπάθειά για δίαιτα, όταν βρίσκονται στην εφηβική ηλικία, όταν είναι δυσαρεστημένοι από τη ζωή τους, τον εαυτό τους και όταν διανύουν φάσεις σύγχυσης. Κατά τη διάρκεια της δίαιτας το βουλιμικό άτομο περιορίζει πολύ την ποσότητα του φαγητού του. Στις πρώτες μέρες της δίαιτας, βιώνει τις θετικές της συνέπειες και μέσω αυτής νιώθει ότι έχει πετύχει κάτι πολύ σημαντικό και ότι έχει τον έλεγχο του σώματός του και του εαυτού του. Σύντομα όμως ο ασθενής έρχεται αντιμέτωπος με τις αρνητικές συνέπειες της δίαιτας.
Η εξαντλητική άσκηση
Αρκετοί βουλιμικοί ή ανορεκτικοί, επιλέγουν να καταφύγουν στην εξαντλητική γυμναστική, η οποία είναι πιο κοινωνικά αποδεκτή και αποφεύγουν την πρόκληση εμετου, διότι είναι δυσάρεστη. Έχει παρατηρηθεί ότι τα βουλιμικά άτομα κάνουν με πολύ έντονους ρυθμούς γυμναστική για να μειώσουν το σωματικό τους βάρος, για να βελτιώσουν τη σιλουέτα τους και για να πετύχουν μια ικανοποιητική για τους ίδιους εικόνα του σώματος
ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΙΜΙΑΣ(ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΔΥΣΦΑΓΙΑΣ)
Λόγω των παραπάνω ψυχολογικών συμπτωμάτων και τα μέτρα που χρησιμοποιούν τα βουλιμικά άτομα για τον έλεγχο του σωματικού τους βάρους,εμφανίζονται κάποιες οργανικές επιπλοκές που επηρεάζουν άμεσα τους μηχανισμούς της κατάποσης.Κάποιες απο αυτές τις επιπλοκές προκαλούνται απο τον εμετό καθώς επίσης και απο την γρήγορη κατάποση των τροφίμων.
Πιο αναλυτικά:
ΕΜΕΤΟΣ: Το στομάχι μας περιέχει το γαστρικό οξύ που διασπά τις τροφές.Λόγω της καυστικότητας του γαστρικού οξέος προκαλείται ερεθισμός του στομάχου, του οισοφάγου και της στοματικής κοιλότητας.
ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ
Ένα απο τα πιο σημαντικά προβλήματα που παρατηρούνται στα βουλιμικά άτομα είναι η γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος. Ο κατώτερος οισοφαγικός σφικτήρας είναι ένα μυϊκό δακτυλίδι στο κατώτερο σημείο του οισοφάγου που λειτουργεί σαν βαλβίδα ανάμεσα στο στομάχι και στον οισοφάγο Αυτό ωφείλεται στους εκούσιους εμετούς που έχουν ως αποτέλεσμα την χαλάρωση του κάτω οισοφαγικού σφικτήρα. Το γεγονός αυτό προκαλεί γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.Τα συμπτώματα της ΓΟΠ περιορίζονται σε δύο φάσεις της κατάποσης ,την οισοφαγική και την φαρυγγική.
ΓΡΗΓΟΡΗ ΚΑΤΑΠΟΣΗ ΤΡΟΦΗΣ
Έρευνες έχουν δείξει ότι όταν η μάσηση της τροφής δεν γίνεται σωστά μπορεί να προκληθούν μακροπρόθεσμα διαταραχές του πεπτικού συστήματος, όπως το πεπτικό έλκος, οι καούρες, η δυσπεψία και άλλα γαστρεντερικά προβλήματα. Τα παραπάνω μπορούν να προκαλέσουν τον ερεθισμό του βλεννογόνου του γαστρεντερικού συστήματος από μεγάλα άπεπτα μόρια τροφής (π.χ. πρωτεΐνες) και αυτό είναι αποτέλεσμα της ανεπαρκούς μάσησης της τροφής.
ΟΙ ΟΜΑΔΕΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
Ορισμένες ομάδες πληθυσμού έχουν χαρακτηριστεί και αναγνωριστεί ως ομάδες που βρίσκονται σε μεγάλο κίνδυνο να αναπτύξουν ψυχογενή βουλιμία. Σύμφωνα με έρευνες που έχουν διεξαχθεί, το γυναικείο φύλο είναι πιο επιρρεπές από τους άνδρες να αναπτύξει ψυχογενή βουλιμία. Η ψυχογενής βουλιμία εμφανίζεται πιο συχνά στις γυναίκες, στα κορίτσια που βρίσκονται στην όψιμη εφηβική ηλικία και περίπου στο 20ο έτος της ηλικίας τους καθώς και στους φοιτητικούς πληθυσμούς. Οι έφηβες κοπέλες, δίνουν μεγάλη έμφαση στην εξωτερική τους εμφάνιση και κάνουν αυτοκριτική για την εξωτερική τους εμφάνιση περισσότερο από ότι οι άνδρες. Ανησυχούν επίσης περισσότερο για το τι θα σκεφτεί ή τι εικόνα θα σχηματίσει ο κόσμος για αυτές και για να είναι δημοφιλείς στο περιβάλλον τους, καταβάλλουν προσπάθειες να αποκτήσουν μια ελκυστική σιλουέτα. Για να το πετύχουν αυτό, κάνουν δίαιτες, ακολουθούν πιστά τη μόδα, διαβάζουν περιοδικά που προβάλλουν μοντέλα, τα οποία συχνά γίνονται πρότυπα για τις έφηβες.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Οι στόχοι της θεραπείας είναι:
- Εγκατάσταση κανονικού προγράματος διατροφής και διακοπής του φαύλου κύκλου υπερφαγίς-εμετών.
- .Τροποποίηση σκέψεων πίστεων και συναισθημάτων που συντηρούν την βουλιμική συμπεριφορά βάσει του γνωσιακού μοντέλου.
- Θεραπεία των ιατρικών επιπλοκών της βουλιμίας(γαστρεωτερολόγος-οδοντίατρος)
- Αντιμετώπιση των συνυπαρχόντων ψυχιατρικών συμπτωμάτων που είναι συνήθης στην βουλιμία
- Ψυχολογική προσέγγιση
Ατομική η ομαδική ψυχοθεραπεία
- Γνωσιακή συμπεριφορική θεραπειά
- Διαπροσωπική
- Ψυχοδυναμική
Οικογενειακή θεραπεία (θεωρείται απαραίτητη για εφήβους που ζουν ακόμα με τους γονείς τους αλλα και σε μεγαλύτερους ασθενείς με συνεχιζόμενες συγκρουσιακές σχέσεις με τους γονείς τους και σε ασθενέις με συζυγικά προβλήματα)
- Φάρμακα(αντικαταθληπτικά φαρμακα που περιορίζουν τα συμπτώματα της νευρογενούς βουλιμίας.)
- Πρόληψη των υποτροπών καθόσον η πορεία της νόσου χαρακτηρίζεται απο περιόδους υφέσεως εξάρσεως
Χ.Πετρίδης
Γ.Σοφιανίδου
Κ.Δριμαλα