Ο τρόπος κατά τον οποίον κάποιος προσέρχεται σε ένα εκλογικό κέντρο με σκοπό να διαπράξει το καθήκον της ψηφοφορίας ανακαλεί, εν πολλοίς, τη συνθήκη των παραμυθιών. Υπάρχει ένα συγκεκριμένο σκηνικό, με όλους τους χαρακτήρες να πράττουν όπως ακριβώς θα περίμενε κανείς και περιμένει να πράξουν στο κάτω κάτω. Οι ανατροπές είναι σπάνιες και το αποτέλεσμα σχεδόν προκαθορισμένο. Αφού με βάση τα στοιχεία που διαθέτουμε γνωρίζουμε ότι μας προεξοφλούν το μέλλον της διαδικασίας, γιατί να μπαίνουμε στον κόπο να την επαναλαμβάνουμε όταν παραστεί ανάγκη;
Η απάντηση δεν είναι τόσο απλή. Από τη μια ο άνθρωπος, ως νοήμον όν, έχει εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του και αποζητά τη δικαιοσύνη με οποιονδήποτε τρόπο. Η κατάκτηση του κάθε στόχου απαιτεί συνεχή και επίμοχθο αγώνα, προκειμένου τα όποια δεδουλευμένα να κατοχυρωθούν. Επειδή όλων η πνευματική σκευή δεν είναι ίδια, ξεχωρίζουν κάποιοι συμπολίτες μας, οι οποίοι, εξοπλισμένοι με επιπλέον στοιχεία, γραφειοκρατικής, κυρίως, φύσεως, αναλαμβάνουν να θυσιαστούν και να προτάξουν τα στήθη τους μπροστά σε μια αυστηρότατη κοινωνία, με στόχο, μέσω των πολιτικών διεργασιών, την ευημερία όλων των πολιτών με το λιγότερο δυνατό κόστος. Η εμπιστοσύνη που δείχνουν οι πολίτες σε αυτά τα άτομα απορρέει, κυρίως, από το πρόσωπο, το οποίο αυτά δείχνουν προς το υποψήφιο κοινό τους και τις ικανότητες, τις οποίες διαλαλούν ότι κατέχουν στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Εδώ υπεισέρχεται το φαινόμενο του ταχυδακτυλουργού. Το να τάζει κανείς λαγούς με πετραχήλια δεν είναι νέα τακτική, αλλά διαχρονική. Το ζήτημα είναι ότι δυστυχώς συνεχίζει να λειτουργεί, εφόσον η μάζα είναι χειραγωγήσιμη.
Η συνήθεια είναι κάτι, το οποίο δεν κόβεται εύκολα. Για αυτό παρατηρείται πολλοί άνθρωποι, ασχέτως των δεδομένων πολιτικών συνθηκών, να εμμένουν στις πάσης φύσεως κομματικές τους απόψεις. Διατηρούν την ψευδαίσθηση ο καθένας τους ξεχωριστά ότι μόνο η δική τους επιλογή είναι η καλύτερη και θα φέρει την πολυπόθητη διαφορά. Από εκεί και πέρα οδηγούμαστε στο πλαίσιο του φανατισμού, ο οποίος συνεπάγεται έλλειψη κριτικής ικανότητας και πνευματικής διαύγειας. Οσοι επιμένουν να ασκούν το υποχρεωτικό τους δικαίωμα σε αρκετά προχωρημένη ηλικία, ενδύονται το μανδύα της συνήθειας. Ενδεχομένως να υπάρχουν και αρκετοί συνειδητοποιημένοι ανάμεσά τους, αλλά αυτοί θα μπορούσαν να μετρηθούν σύντομα.
Είναι γεγονός ότι ένα γέρικο σκυλί δεν μπορεί να μάθει νέα περπατησιά. Για αυτό και η Ελλάδα δεν ήταν ποτέ ανοιχτή σε πολιτικούς πειραματισμούς. Αν και, εάν λάβουμε υπόψη μας τον αριθμό των εκλογικών αναμετρήσεων σε αυτό τον τόπο και το πλήθος των κομμάτων που υπήρξαν ανά τα χρόνια, σε συνδυασμό με τις όποιες ιδέες πρέσβευαν, μπορεί να γίνει λόγος για μια ποικιλία, χωρίς αυτό φυσικά να σημαίνει ότι τέθηκαν όλες οι επιλογές σε εφαρμογή. Εάν θα αναζητούσε κανείς μια επεξηγηματική περιγραφή της κατάστασης, ίσως η καλύτερη και απολαυστικότερη συγγραφική περίπτωση θα ήταν αυτή του ποιητή Γεωργίου Σουρή, ο οποίος δεν δίστασε με τη δηκτική του πένα να σκώψει και να στηλιτεύσει, πάντα με ευφυέστατο τρόπο, την πολιτική κατάσταση της χώρας του κατά το 19ο αιώνα τόσο καλά και εύστοχα, ώστε ο λόγος του να παραμένει μνημειώδης μέχρι και σήμερα.
Για να πετύχει ο,τιδήποτε χρειάζονται σκέψη, καινοτομία, τόλμη και πάνω από όλα όρεξη για εργασία. Αυτές τις αρετές τις διαθέτουν συνήθως άτομα, τα οποία είναι νέα σε ηλικία, είναι έτοιμα να φάνε τον κόσμο με το κουτάλι και προθυμοποιούνται να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους προς το συμφέρον των πολλών. Το ζήτημα είναι ότι τις περισσότερες φορές η καινοτομία καταπνίγεται, αποσιωπάται και παραγκωνίζεται, επειδή κρίνεται υπέρ το δέον τολμηρή και ούτως ειπείν ασύμφορη. Οι όποιες νέες φωνές φτάνουν στα αφτιά της κοινωνίας ως ένα συνονθύλευμα άναρθρων κραυγών, επικαλυπτόμενες από την επιβολή του κατεστημένου. Από την άλλη συμβαίνει ένας νέος άνθρωπος, θεωρητικά αδιάφθορος, να παρουσιάζεται ως ένα ακόμη μέλος μιας υπαρξιακής μανιέρας, αναμασώντας τα των προκατόχων του, δείχνοντας ένα ανανεωτικό πνεύμα με παλαιϊκό σχέδιο. Η πείρα είναι κάτι το οποίο αποκτάται με τη συνεχή ενασχόληση και τριβή με κάτι συγκεκριμένο, για μεγάλο χρονικό διάστημα, όμως το επιπλέον βήμα, το οποίο πολλές φορές κρίνεται αβέβαιο, είναι αυτό που θα κάνει τη διαφορά.
Δεν μπορεί κανείς να εξαναγκάσει ένα αρκετά νέο άτομο να αποκτήσει πολιτική συνείδηση από αρκετά νεαρή ηλικία, διότι τότε θα μιλούσαμε για ποδηγέτηση. Το μόνο που μπορεί να γίνει είναι το να του προσφέρονται όλες οι επιλογές σε ένα τραπέζι και αυτό, αφού τις κατανοήσει πλήρως, σε συνδυασμό με την απαιτούμενη κριτική σκέψη που θα έχει από τη σχολική διαδικασία και τις όποιες γονικές, άνευ φανατισμού, συμβουλές, να επιλέξει αυτήν, η οποία θα ταιριάζει στην προσωπική του ιδιοσυγκρασία κατά το δοκούν.
Σε αυτή την περίπτωση καλό θα ήταν να αποφεύγονται οι όποιες κομματικές Σειρήνες, οι οποίες ευαγγελίζονται ότι διαθέτουν τα κατάλληλα χαρακτηριστικά για να προσεγγίσουν νέους ανθρώπους και αποτελούν τη μοναδική ελπίδα ενός τόπου, από τη στιγμή που τόσο το κομματικό όσο και το κοινωνικό τους ποιόν είναι εμφανέστατα. Το φαινόμενο της ανόδου τέτοιων κομμάτων μπορεί να αναζητηθεί στην περιγραφή μιας δύσκολης κοινωνικής κατάστασης. Κάθε φορά που τα πράγματα δυσκολεύουν αρκετά και η κατάσταση φαίνεται μη αναστρέψιμη, στο πλαίσιο μιας μεσσιανικής νοοτροπίας, κάποιοι εκμεταλλεύονται την κατάσταση και αναδεικνύονται, προσπαθώντας να πάρουν με το μέρος τους όσους περισσότερους, οι οποίοι δηλώνουν αγανακτισμένοι, θυμωμένοι, αποπροσανατολισμένοι και συντάσσονται μαζί τους χωρίς κανένα φόβο, αδιαφορώντας για τον ακραίο και καταφανώς καταστροφικό τρόπο σκέψης τους.
Μια κάλπη δύναται να διαθέτει πολλά παραμύθια μέσα της. Ας φροντίσουμε να μην γίνουμε για ακόμη μια φορά ωτακουστές του ίδιου αναγνώσματος. Ας υπάρξει τουλάχιστον ένα εναλλακτικό τέλος, το οποίο θα συμβολίζει τη σκέψη, θα σηματοδοτεί την αποδέσμευση από τα επιβλαβή καθιερωμένα και θα βελτιώσει, από όλες τις απόψεις, το βιωτικό επίπεδο του ελληνικού λαού.
Γρηγόρης Χατζηλαμπρινός