24 χρόνια από εκείνη την τραγική πρωτομαγιά στο Σαν Μαρίνο. Τη μέρα που μια ολόκληρη χώρα, αλλά και όλοι οι φίλοι του μηχανοκίνητου αθλητισμού βυθίστηκαν στο πένθος. Γιατί στην πίστα της Imola σταμάτησε ο χρόνος για το μεγαλύτερο πιλότο που οδήγησε ποτέ μονοθέσιο, τον Ayrton Senna.
Το 1978 όταν ο Ayrton, γόνος εύπορης οικογένειας, άφησε τη Βραζιλία-μια χώρα ταλαιπωρημένη απ’ τη φτώχεια- για να κυνηγήσει το όνειρό του στην Ευρώπη, ήταν μόλις 18 χρονών.
Το 1984 ήταν η πρώτη του χρονιά ως πιλότος της Formula 1. Προτίμησε να δοκιμαστεί σε μια ομάδα χαμηλής δυναμικότητας και γι’ αυτό από τα καρτ στην F1 τον έφερε η Toleman. Στο πρώτο παγκόσμιο πρωτάθλημα της καριέρας του αγωνίστηκε απέναντι στον τεράστιο Niki Lauda, αλλά και στον μετέπειτα teammate και μεγαλύτερο ανταγωνιστή του Alain Prost.
Εκείνη τη χρονιά ξεχώρισε ο αγώνας του στο Grand Prix του Mονακό όπου ξεκινώντας από την 13η θέση έφτασε στην 2η και πίσω από τον Prost, αλλά ο αγώνας διακόπηκε λόγω βροχής. Το ταλέντο του να διαχειρίζεται το μονοθέσιο σε συνθήκες βροχής ήταν μοναδικό, κάτι που φρόντιζε να αποδεικνύει κάθε φορά που του δινόταν η ευκαιρία.
‘Ένα χρόνο αργότερα βρέθηκε στη Lotus, μια ομάδα αρκετά πιο ανταγωνιστική. Στο Grand Prix της Πορτογαλίας παίρνει την πρώτη του pole position και στη συνέχεια την πρώτη του παρουσία στο υψηλότερο σκαλί του βάθρου.
« Το συναίσθημα ήταν τόσο έντονο που όταν το ζήσεις, το αναζητάς συνέχεια.»
Το 1988 βρέθηκε επιτέλους σε μια ομάδα που μπορούσε να του δώσει αυτό που ήθελε, ένα παγκόσμιο πρωτάθλημα. Ο Senna έγινε ένα με τα κόκκινα-λευκά χρώματα της McLaren. Ομόσταυλός του, ο Prost. Και πώς να χωρέσουν οι δύο αυτές προσωπικότητες στην ίδια ομάδα; Ο Prost δήλωσε μετά τον αγώνα στο Monte Carlo (όπου ο Senna έχασε τον έλεγχο στην προσπάθεια του να βρεθεί στην 1η θέση) «Δεν ήθελε μόνο να με νικήσει, ήθελε να με γελοιοποιήσει»
Στη Suzuka την Ιαπωνίας ο Senna έχοντας πάρει την position κολλάει στην εκκίνηση και βρίσκεται στην 14η θέση. Ο εκπληκτικός όμως αυτός πιλότος κερδίζει τον αγώνα και κατακτά το πρώτο παγκόσμιο πρωτάθλημα της καριέρας του. Αυτή η πίστα θα σημαδέψει τη διαμάχη Senna-Prost. Στα επόμενα δύο χρόνια ο τίτλος κρίνεται εκεί. Το 1989 υπέρ του Prost και το 1990 υπέρ του Senna με τον αντίπαλό του να βρίσκεται πλέον στη Ferrari. Τα δύο αυτά γεγονότα έμειναν στην ιστορία, όχι όμως για τους προφανείς λόγους.
Το 1989 τα δύο μονοθέσια συγκρούονται, ο Prost εγκαταλείπει αλλά ο Senna χρησιμοποιεί το διάδρομο έκτακτης ανάγκης και συνεχίζει τον αγώνα τερματίζοντας πρώτος κάτι που τον έχριζε πρωταθλητή. O Prost καταφεύγει στους αγωνοδίκες και έχοντας άδικα τη στήριξη του (φίλου του) προέδρου της FIA, δικαιώνεται. Ο Ayrton ακυρώνεται και χάνει τον τίτλο. Ήταν γνωστό άλλωστε ότι ο Γάλλος ήξερε καλά τα παιχνίδια εκτός πίστας.
‘Ένα χρόνο αργότερα ήταν γνωστό ότι αν ο Prost εγκαταλείψει, ο Βραζιλιάνος θα στεφθεί πρωταθλητής. Στην εκκίνηση συγκρούονται και εγκαταλείπουν και οι δυο. Ο Senna είναι ξανά πρωταθλητής. Δυο χρόνια αργότερα παραδέχεται «Ήμουν αποφασισμένος να μην τον αφήσω να με περάσει».
Αυτή είναι ίσως η μεγαλύτερη αντιπαλότητα σε αγωνιστικό αλλά και σε προσωπικό επίπεδο που έχουμε δει στην ιστορία του αθλήματος. Ο πόλεμος των δηλώσεων, τα αντικρουόμενα συμφέροντα και πολλές φορές η έλλειψη fair-play. Ήταν εγωιστές και γεννημένοι νικητές. Όχι μόνο η ίδια ομάδα αλλά η F1 δεν τους χωρούσε και τους δύο. Όλα αυτά βέβαια προσέφεραν μοναδικούς αγώνες και συγκινήσεις στους φιλάθλους.
Το 1991 μετά την κατάκτηση του 3ου πρωταθλήματος σε 4 χρόνια ο Senna δηλώνει «Θέλω να βελτιώνομαι συνεχώς σαν οδηγός και κυρίως σαν άνθρωπος». Το ταλέντο του μεγαλειώδες. Εκείνη τη χρονιά κατάφερε να τερματίσει πρώτος σε αγώνα που οδηγούσε από κάποιο σημείο και μετά μόνο με την 6η σχέση καθώς το κιβώτιο ταχυτήτων του είχε κολλήσει.
Αργότερα αντιμετώπισε δυσκολίες καθώς οι αλλαγές στους κανονισμούς ευνόησαν τις «πλούσιες» ομάδες. Πλέον τα μονοθέσια ελέγχονταν από ηλεκτρονικά συστήματα σε πολλά σημεία, κάτι που μείωνε την ανθρώπινη παρέμβαση και άρα τις ικανότητες του οδηγού. Το γεγονός αυτό τον έριξε ψυχολογικά και όπως είπε και η αδερφή του «Σκεφτόταν να εγκαταλείψει τη Formula»
Ευτυχώς (ή μάλλον τελικά δυστυχώς) για εκείνoν οι κανονισμοί επανήλθαν και το 1994 βρέθηκε στην ισχυρότερη ομάδα, τη Williams, παίρνοντας τη θέση του Prost, που αποσύρθηκε. Ο τελευταίος αγώνας που έδωσαν μαζί και η τελευταία φορά που αμφότεροι ανέβηκαν στο βάθρο ήταν το 1993.
Imola, 28 Απριλίου-1 Μαΐου 1994
Τρίτος αγώνας της χρονιάς και ο Senna δεν έχει προσαρμοστεί στην καινούργια του ομάδα και νιώθει άβολα με το μονοθέσιο. Έχει ήδη βρεθεί 2 φορές εκτός σιρκουί, ενώ παραπονιέται για κακή ισορροπία, υπερστροφή και υποστροφή του μονοθεσίου. O Senna ήταν νευρικός και κακοδιάθετος εκείνες τις μέρες.
Την Παρασκευή στα δοκιμαστικά τραυματίζεται ο νέος τότε Rubens Barrichello ένω το Σάββατο στη διεκδίκηση της pole position ο Ratzenberger καρφώνεται στον τοίχο με 320χλμ και χάνει τη ζωή του. Όπως είπαν δικοί του άνθρωποι, o Senna ήταν σοκαρισμένος. Έκλαιγε εκείνο το βράδυ και παρακαλούσε το Θεό να μη γίνει ο αγώνας. Ο αγώνας όμως της Κυριακής διεξάγεται κανονικά.
Στη στροφή Τamburello η Williams δε στρίβει ποτέ. Συνεχίζει την πορεία της και πέφτει στον τοίχο.
Ο αγώνας διακόπτεται. Γιατροί μπαίνουν στην πίστα και βγάζουν το αναίσθητο σώμα του από το κόκπιτ. Δύο ώρες μετά ανακοινώνεται και επίσημα ο θάνατος του. Όπως είπαν οι γιατροί , δεν είχε ούτε ένα σπασμένο κόκκαλο. Κομμάτι της ανάρτησης τρύπησε το κράνος και το τραύμα ήταν θανατηφόρο. Όσο για τα αίτια, η άποψη που επικρατεί είναι ότι έσπασε η κολώνα του τιμονιού και γι’ αυτό δεν κατάφερε να στρίψει.
Στην κηδεία του βρέθηκαν 3.000.000 Βραζιλιάνοι.
Αργότερα μαθεύτηκε πως είχε δώσει πολλά χρήματα σε ιδρύματα. Μετά από το τραγικό αυτό τριήμερο τα μέτρα ασφαλείας αναβαθμίστηκαν και μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει ξανά ατύχημα με παρόμοιο τέλος.
Ένας άνθρωπος που πίστευε πολύ στο Θεό. Που σχεδόν σε κάθε συνέντευξη ή δήλωση του αναφερόταν σ’ εκείνον.
«Τίποτα δε μπορεί να με χωρίσει από την αγάπη του Θεού»
Κατάφερε να λατρευτεί ο ίδιος σαν Θεός. Με τρόπο που ίσως κάνεις άλλος δεν κατάφερε στη Formula 1και λίγοι στον αθλητισμό. Λατρεύτηκε για το ήθος, την καλοσύνη, την ειλικρίνεια και το μεγαλείο του σαν οδηγός και σαν άνθρωπος.
Ο Ayrton Senna έφυγε με τον τρόπο που ήθελε
«Αν ποτέ τύχει να μου συμβεί ένα ατύχημα που θα μου κοστίσει στο τέλος τη ζωή, σκέφτομαι πως θέλω να τελειώσω εκείνη την ώρα. Δεν θέλω να καθηλωθώ σε καροτσάκι, ούτε θέλω να παραμείνω στο νοσοκομείο προσπαθώντας να ξεπεράσω τα τραύματα μου. Αν είναι να ζήσω, θέλω να ζήσω ολοκληρωμένα. Έντονα γιατί είμαι ζωντανός άνθρωπος. Θα καταστραφεί η ζωή μου, αν υποχρεωθώ να ζήσω διαφορετικά»
Το 2010 κυκλοφόρησε το βραβευμένο ντοκιμαντερ για τη ζωή τουμε τίτλο “Senna” που πραγματικά αξίζει να δείτε.
Σταυρούλα Κουλίτση