Πώς θα σας φαινόταν εάν κάθε φορά που χρησιμοποιούσατε το μετρό ή κάποιο άλλο μέσο μαζικής μεταφοράς, μπορούσατε να διαβάσετε ένα χαικού ή ένα σύντομο διήγημα μέχρι να φτάσετε στον προορισμό σας; Αυτή τη δυνατότητα παρέχουν πια αυτόματοι πωλητές λογοτεχνίας σε διάφορες πόλεις του κόσμου, όπως το Χονγκ Κονγκ, το Λονδίνο και τη Γκρενόμπλ.
Η καινοτόμος αυτή ιδέα υλοποιήθηκε από έναν γαλλικό εκδοτικό οίκο, με όνομα Short Edition, που δημιουργήθηκε το 2011. Με συνεργάτη τον γνωστό σκηνοθέτη Francis Ford Coppola, ο οποίος θέλησε να εγκαταστήσει στο εστιατόριο του, Cafe Zoetrope, έναν από τους αυτόματους «πωλητές», ξεκίνησε ένα πολύ ενδιαφέρον ταξίδι.
Οι ιδρυτές του εκδοτικού οίκου αναζητώντας λύσεις για δημιουργική αξιοποίηση του «νεκρού χρόνου» των εκατοντάδων χιλιάδων επιβατών που καθημερινά μετακινούνται με τα μέσα μαζικής μεταφοράς, δημιούργησαν μια συσκευή με μοντέρνο σχεδιασμό, η οποία με το πάτημα ενός κουμπιού προσφέρει στους ενδιαφερομένους δωρεάν λογοτεχνικά έργα τυπωμένα σε χαρτί φιλικό στο περιβάλλον πλάτους οχτώ εκατοστών και μήκους ίσου με μια απόδειξη. Οι αναγνώστες μπορούν να επιλέξουν την έκταση του λογοτεχνικού έργου που θα διαβάσουν ανάλογα με τον διαθέσιμο χρόνο που έχουν στη διάθεσή τους. Υπάρχουν, δηλαδή, τρεις επιλογές: ιστορίες που μπορούν να διαβαστούν σε ένα, τρία ή πέντε λεπτά.
Αν και το λογοτεχνικό κείμενο διατίθεται τυχαία, οι επιλογές των αναγνωστών είναι πολλές και ποικίλες σε γένη και είδη. Οι αναγνώστες έχουν τη δυνατότητα να διαβάσουν ποιήματα, διηγήματα, αποσπάσματα μυθιστορημάτων και παιδική λογοτεχνία. Η Virginia Woolf, o Dickens, o Baudelaire, ο Shakespeare και ο Lewis Carrol, είναι μόνο λίγα από τα ονόματα των κλασικών έργων που διατίθενται. Παράλληλα, υπάρχουν έργα σύγχρονων συγγραφέων, όπως ο Anthony Hοrowitz, που συνέθεσε μάλιστα και ορισμένα διηγήματα αποκλειστικά για τον σκοπό αυτό. Παράλληλα, ο εκδοτικός οίκος έχει οργανώσει πάνω από 160 διαγωνισμούς σύντομων διηγημάτων, flash fiction και ιστοριών bonsai. Επίσης, στην ιστοσελίδα τους, όποιος επιθυμεί μπορεί να αποστείλει τη δική του ιστορία με όριο τους 7.000 χαρακτήρες και να τη δει να διαμοιράζεται.
Οι αριθμοί μαρτυρούν την επιτυχία του Short Edition. Πάνω από τριακόσιες συσκευές έχουν εγκατασταθεί παγκοσμίως σε αίθουσες αναμονής, επιβατικούς σταθμούς, αεροδρόμια, πανεπιστήμια, κινηματογράφους, νοσοκομεία, εμπορικά κέντρα, καφέ και εστιατόρια. Υπολογίζεται ότι τριάντα πέντε εκατομμύρια ιστορίες έχουν διανεμηθεί και στις πέντε ηπείρους, συντελώντας στη διάδοση της λογοτεχνίας και στην επαφή των αναγνωστών με έργα και συγγραφείς.
Ωστόσο, η ιδέα να διανέμονται ποικίλα λογοτεχνικά έργα σε δημόσιους χώρους δεν είναι πρωτοποριακή. Προάγγελος του Short Edition και των παρόμοιων εφευρέσεων ήταν ο ιδρυτής των εκδόσεων Penguin, Allen Lane, που το 1937 δημιούργησε το λεγόμενο “Penguincubator”. Σκοπός του, όπως ο ίδιος έλεγε, ήταν «να βγάλει τη λογοτεχνία στους δρόμους του Λονδίνου». Η έμπνευση για τη δημιουργία του Penguincubator προήλθε από ένα ταξίδι που έκανε ο Lane για να συναντήσει τη Virginia Woolf. Η ανία των ταξιδιών, η έλλειψη ποικιλίας στα βιβλιοπωλεία και οι υπερβολικά υψηλές τιμές των σκληρόδετων βιβλίων, τον οδήγησαν να αναζητήσει καινοτομίες στον χώρο των εκδόσεων. Πράγματι, δημιούργησε έναν αυτόματο πωλητή λογοτεχνίας κλασικών έργων με μαλακό εξώφυλλο, των οποίων η τιμή ισοδυναμούσε με ένα πακέτο τσιγάρων. Με αυτόν τον τρόπο, συνέβαλε στο να δημιουργηθούν εκδόσεις τσέπης καλής ποιότητας σε προσιτές τιμές και να ανοίξει ο δρόμος για την πώληση βιβλίων εκτός του παραδοσιακού τους χώρου, του βιβλιοπωλείου.
Η σύγχρονη τεχνολογική εξέλιξη και οι ποικίλες εφαρμογές έχουν αναδείξει την ανάγκη για ανανέωση και καινοτομία στον εκδοτικό χώρο και εν γένει στον χώρο του βιβλίου. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στον παρακάτω σύνδεσμο: https://short-edition.com/en/p/short-story-dispenser
Ρία Ροροπούλου