«Τα αρχαία ελληνικά είναι νεκρή γλώσσα» η μια όψη…

«Τα αρχαία ελληνικά είναι νεκρή γλώσσα», ήταν ότι απέμεινε απ ’όσα προσπάθησε να πει η Μαρία Ρεπούση[1] τον περασμένο Σεπτέμβριο στη Βουλή κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για το νέο Λύκειο. Όπως συχνά συμβαίνει, απομονώθηκαν τα επίμαχα σημεία της ομιλίας και έγιναν βορά στα νύχια πολιτικών αντιπάλων, δημοσιογράφων, καθηγητάδων, ανθρώπων του καλλιτεχνικού χώρου. Για άλλη μια φορά όμως, νομίζω ότι χάσαμε την ουσία των όσων εξέφρασε και σταθήκαμε πάλι στη λέξη «νεκρή», όπως ακριβώς συνέβη και πριν λίγα χρόνια με τη λέξη «συνωστισμός».

Είναι αλήθεια ότι στην Ελλάδα «όποιος τολμά να πάει κόντρα στο ρεύμα για να υπερασπιστεί τα αυτονόητα στοχοποιείται ως εθνομηδενιστής». Και ποια είναι τα αυτονόητα; «Να διδάσκονται τα παιδιά Αρχαία Ελληνική Γραμματεία από μετάφραση, για να μπορούν να την κατανοούν όλα, και τα Αρχαία Ελληνικά από πρωτότυπο να είναι υποχρεωτικά μόνο για όσα ακολουθούν  τις κλασικές σπουδές» αναφέρει η ίδια σε συνέντευξή της στο Βήμα και καταλήγει «είναι εύκολο να βγάζουν δεκάρικους λόγους για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και τη γλώσσα, παρά να απαντήσουν με επιχειρήματα».

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να αναφέρω ότι είμαι απόφοιτος του τμήματος Φιλολογίας και συγκεκριμένα επέλεξα τη κλασσική κατεύθυνση, η οποία περιέχει άπειρα μαθήματα Αρχαίων Ελληνικών και Λατινικών, οπότε ας θεωρήσουμε δεδομένη την αγάπη μου για την αρχαία ελληνική Γλώσσα και τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Δεν θεωρώ όμως ότι αν μειώσουμε τις διδακτέες ώρες τους στη Γ’ Λυκείου, ή ακόμα και αν αλλάξουμε τον προσανατολισμό της διδασκαλίας μας υποτιμάμε τον πλούτο και τη σημασία τους. Θεωρώ ότι το εκπαιδευτικό σύστημα στη χώρα μας σε όλα τα επίπεδα είναι ιδεολογικά φορτισμένο εθνικιστικά και η προσκόλληση στα αρχαία είναι άκρως συντηρητική. Δεδομένου ότι στα σύγχρονα έθνη-κράτη, η εκπαίδευση αποτελεί έναν από τους βασικούς θεσμούς που συμβάλλουν στη διαμόρφωση συλλογικών στάσεων και αντιλήψεων, μέσα από μαθήματα που θεωρείται ότι προάγουν την εθνική διαπαιδαγώγηση και στοχεύουν στη σφυρηλάτηση της ενότητας του εθνικού σώματος. Σε αυτή τη διαδικασία, το μάθημα των αρχαίων ελληνικών έχει έναν κομβικό ρόλο, καθώς συνδέεται άμεσα με τη συγκρότηση, εδραίωση και αναπαραγωγή της εθνικής ταυτότητας του πολίτη.

Επανέρχομαι λοιπόν στα λόγια της Ρεπούση «εάν οι Έλληνες θέλουν να τιμήσουν και να αναδείξουν τον πολιτισμό τους να φροντίσουν τα μουσεία, την εκπαίδευση, την τέχνη, τις δημοκρατικές αξίες» και προσθέτω να φροντίσουν να αντιμετωπιστεί ριζικά η διείσδυση της Χρυσής Αυγής και η ρατσιστική βία στα σχολεία μας.

Τζένη Τσελίκη

και «Τα αρχαία ελληνικά είναι νεκρή γλώσσα» η άλλη  όψη…


[1] Η Μαρία Ρεπούση είναι καθηγήτρια ιστορίας και ιστορικής εκπαίδευσης στην Παιδαγωγική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, βουλευτής της Α’ Πειραιώς και υπεύθυνη Τομέα Παιδείας και Έρευνας της Δημοκρατικής Αριστεράς

Leave a Reply