Πρόσωπα:  Ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή και η σχέση του με τον Αϊνστάιν

Πρόσωπα: Ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή και η σχέση του με τον Αϊνστάιν

Μια μορφή που διέπρεψε στο χώρο των επιστημών και άσκησε επίδραση στην ευρύτερη επιστημονική κοινότητα είναι ο μαθηματικός Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή (Konstantin Carathéodory). Οι ενασχολήσεις και τα συγγράμματά του τον καθιστούν πρωτοπόρο τόσο στον χώρο των μαθηματικών, όσο και στο χώρο της φυσικής.

Ο βίος και το έργο του

Ο Καραθεοδωρή έζησε στο μεταίχμιο του 19ου και του 20ου αιώνα. Είχε καταγωγή από την Χίο και τη Θράκη. Οι πρόγονοι του ήταν μέλη αριστοκρατικών οικογενειών και κατείχαν αξιόλογες διοικητικές θέσεις στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Τα παιδικά και νεανικά του χρόνια τα έζησε στη δυτική Ευρώπη, καθώς ο πατέρας του είχε διοριστεί πρέσβης των Οθωμανών στις Βρυξέλλες. Έχοντας μεγαλώσει σε προοδευτικό περιβάλλον και με εξασφαλισμένο βιοπορισμό, έλαβε πολύπλευρη μόρφωση. Μάλιστα, από μικρή ηλικία έδειξε ιδιαίτερη κλίση στα μαθηματικά και διακρίθηκε σε μαθητικούς διαγωνισμούς.

Πέρα από το επιστημονικό και ευρωπαϊκό κλίμα που διαμόρφωσε την προσωπικότητα του, άλλη μια συνιστώσα που τον επηρέασε ήταν η φαναριώτική του καταγωγή. Μεγαλωμένος από τη γιαγιά του (έχασε τη μητέρα του σε πρόωρη ηλικία), υιοθέτησε τον ελληνικό τρόπο ζωής και μέχρι το θάνατο του ήταν αποφασισμένος να υπηρετήσει τη χώρα καταγωγής του με όλες του τις δυνάμεις.

Το 1895 ολοκλήρωσε τις σπουδές του ως μηχανικός σε στρατιωτική σχολή του Βελγίου. Μετά από σύντομη παραμονή στην Ελλάδα, όπου γνώρισε και τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ταξίδεψε στην Αίγυπτο, για να εργαστεί στο φράγμα του Ασουάν. Στο γύρισμα όμως του αιώνα, πήρε ίσως τη σημαντικότερη απόφαση της ζωής του:  να συνεχίσει τις σπουδές του ως μαθηματικός. Η αντίδραση της οικογένειας του δεν τον πτόησε και έτσι, έλαβε την απόφαση να σπουδάσει στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου και να εκπονήσει λίγο αργότερα τη διδακτορική του διατριβή με τίτλο «Περί των ασυνεχών λύσεων στον λογισμό των μεταβολών» στο πανεπιστήμιο του Göttingen. Εκεί ουσιαστικά γίνεται αποδεκτός από την επιστημονική κοινότητα και συναναστρέφεται με σπουδαίους επιστήμονες όπως ο Μαξ Πλανκ, ο Χίλμπερτ, ο Φρομπένιους και άλλοι. Τα επιστημονικά του άρθρα και τα συγγράμματα του, γραμμένα στα γερμανικά, καταπιάνονταν με ζητήματα μαθηματικών. Ενδιαφέρεται κυρίως για τους μιγαδικούς αριθμούς και τις εξισώσεις. Σημαντική είναι και η προσφορά του στον κλάδο της Φυσικής. Συνέβαλε στον τομέα της θερμοδυναμικής και διατύπωσε την αρχή που πήρε και το όνομά του:

«Αρχή Καραθεοδωρή: Εις εκάστην γειτονίαν δεδομένης καταστάσεως συστήματος υπάρχουν καταστάσεις μη προσιταί εκ ταύτης δι’ αδιαβατικής διεργασίας αντιστρεπτής ή μη». Read more