Όταν το καλοκαίρι συναντά το Χειμώνα

Ο τίτλος του βιβλίου «Όταν το καλοκαίρι συναντά το χειμώνα», το γαλαζοπράσινο εξώφυλλο, λίγο ξεθωριασμένο, να προμηνύει τον ερχομό του φθινοπώρου, τα πολύχρωμα κοχύλια που ‘’γλιστράνε’’ από το χέρι, δίνοντας θέση στο χρονοντούλαπο των στιγμών, ταίριαζαν απόλυτα με το αεράκι του Σεπτεμβρίου.

Αμέσως σκέφτηκα πως αυτό το βιβλίο δεν έπρεπε να λείψει από τη βιβλιοθήκη μου. Θα έφερνε ξανά στο φως τις δικές μου καλοκαιρινές, εφηβικές και μη αναμνήσεις, τις δικές μου σκέψεις και ανησυχίες. Το κράτησα στα χέρια με πολλή αγάπη, μιας και η συζήτηση με τη συγγραφέα του είχε αισιοδοξία, φρεσκάδα, δύναμη και αρκετά κοινά με τη δική μου ψυχή.

Όταν το καλοκαίρι συναντά το Χειμώνα

 

 

Το βιβλίο το διάβασα μέσα στην καρδιά του χειμώνα, στις διακοπές των Χριστουγέννων, που το κρύο ήταν αρκετά τσουχτερό. Ήθελα να δώσω χρώμα Καλοκαιριού σε εκείνη την τόσο κρύα νύχτα. Ανοίγοντας την πρώτη σελίδα, ένα μικρό άρωμα καλοκαιριού διαπέρασε την ατμόσφαιρα. Όσο οι σελίδες γυρνούσαν,  τόσο εγώ ανέσυρα μνήμες από τα δικά μου καλοκαίρια. Διακοπές σε χωριά, σε νησιά, σε βουνά, σε πόλεις μικρές και μεγάλες.

Οι πρώτες μου σκέψεις έκαναν τη διαδρομή τους στα πρόσφατα καλοκαίρια μου, όταν περίμενα με τρελή ανυπομονησία να έρθει στο νησί η δική μου φίλη η Βασιλική, για να περάσω 3 μήνες ανέμελους, για να αρχίσουν ξανά οι συζητήσεις και τα μπάνια στην δική μας κρυφή μας παραλία που μόνο εμείς γνωρίζαμε, εμείς και ο ξάστερος ουρανός. Όνειρα για την επόμενη χρονιά, φιλοσοφίες και προβληματισμοί ξεδιπλώνονταν στον ήχο της θάλασσας.

Το οικείο, εφηβικό ύφος του βιβλίου και η απλή γλώσσα του κειμένου δίνουν στον αναγνώστη μια αίσθηση χαλαρότητας και ευχάριστης ξεγνοιασιάς. Η συγγραφέας ξετυλίγει την ιστορία της σαν έφηβος που κρατά το πρώτο της ημερολόγιο, σαν κορίτσι που εισχωρεί στη θέση του άλλου και κατανοεί πίσω από τις κρυμμένες άμυνες του την προσωπικότητά του.

Οι έντονες καλοκαιρινές περιγραφές όπως η βαρκάδα των μικρών φίλων ή η προετοιμασία του αποχαιρετιστήριου πάρτι που σφράγιζε τους όρκους φιλίας για το επόμενο καλοκαίρι δίνουν στο βιβλίο ζωντάνια, ανεμελιά κάνοντας τες αληθινό σκηνικό μπροστά στα μάτια σου.

Η «Ζαργάνα», η Βασιλική είναι ένα καλόκαρδο κορίτσι, το οποίο σε μικρή ηλικία αποχωρίζεται τη μητέρα της, η οποία εμφανίζει μια κινητική ασθένεια και η ψυχολογική της κατάσταση καταρρέει και αναγκάζεται να φύγει από το νησί. Μεγαλώνει με τον πατέρα της και στην πιο περίπλοκη ηλικία, την εφηβεία, η πληγωμένη ψυχή της βρίσκει καταφύγιο στην αγκαλιά της κυρίας Ελένης που λατρεύει τα παιδιά. Το σχολείο για εκείνη είναι ένα όνειρο, για να μάθει για τον κόσμο, αλλά δεν πηγαίνει συχνά, επειδή ο πατέρας της -ως φτωχός ψαράς- πιστεύει πως η γνώση κάνει τους ανθρώπους απαιτητικούς. Παρηγοριά της οι σπηλιές της παραλίας. Όμως ο ερχομός της μητέρας της μετά από χρόνια στο νησί την αναστατώνει και η μετάβαση στην Αθήνα, για να είναι μαζί της, την διχάζει.

Το χάος της πρωτεύουσας, ο εκφοβισμός που δέχεται από τους καινούργιους της συμμαθητές και τα αμάξια που όλο τρέχουν γίνονται ποίημα με μια αίσθηση απελπισίας που πρώτα ομολογεί στην Ηλέκτρα, την καλοκαιρινή της φίλης. Η επιστροφή στο νησί είναι για αυτήν μονόδρομος.

Τα διδυμάκια μας ο Γιώργος και η Ηλέκτρα είναι αγαπημένα αδέρφια. Ζουν το χειμώνα στην Αθήνα και τα καλοκαίρια τα περνούν στο νησί, στο σπίτι της γιαγιάς τους. Συνέχεια σκαρφίζονται σπουδαίες περιπέτειες. Το καλοκαίρι είναι η αγαπημένη τους εποχή και το αποχαιρετιστήριο πάρτι, κάθε τέλος του, γεμίζει τις ψυχές τους με πικρία και απελπισία για την ρουτίνα του χειμώνα που έρχεται. Όταν γνωρίζουν τη «Ζαργάνα» έρχονται αντιμέτωποι με έναν διαφορετικό, ασυνήθιστο κόσμο και έχουν την ελπίδα ο χειμώνας τους να συναντήσει ελπιδοφόρες στιγμές καλοκαιριού. Η Ηλέκτρα και ο Γιώργος θα προσπαθήσουν να βάλουν τη φίλη τους τη Βασιλική στον δικό τους κόσμο και μαθαίνουν πως να σέβονται τις επιλογές των άλλων και πως τελικά όλοι θέλουν το χώρο τους για να προσαρμοστούν σε νέες συνθήκες. Να τις επιλέξουν ή να τις απορρίψουν.

Οι χαρακτήρες ευαίσθητοι, έντονοι και πολλές φορές ριψοκίνδυνοι έρχονται πρώτη φορά αντιμέτωποι με τα πρώτα σκιρτήματα του έρωτα, την ιδέα του αποχωρισμού, τις πιο ώριμες σκέψεις τους, την πραγματική φιλία και τα σχέδια, ο χειμώνας τους να είναι ένα ατελείωτο καλοκαίρι.

Όση ώρα γράφω αναρωτιέμαι αν εσείς έχετε σκεφτεί ποτέ τι γεύση έχει το Καλοκαίρι… Εγώ ομολογώ πως αυτή τη στιγμή έχω διάφορες στο μυαλό μου. Το παγωτό, τη σπιτική βυσσινάδα, το λαχταριστό καρπούζι, το ψημένο καλαμπόκι της παραλίας, τα ψηλά αρμυρίκια δίπλα στη θάλασσα, τη μυρωδιά αντιηλιακού, θαλασσινού ιωδίου, ήλιου και άμμου. Είμαι σίγουρη πως όλοι μας έχουμε Καλοκαιρινές αναμνήσεις να μας συντροφεύουν . Διακοπές, διακοπές στο χωριό, με φίλους. Αναμνήσεις που κρατούν δυνατό το χειμώνα, με ανυπομονησία να έρθει ξανά για να δημιουργήσουμε νέες εμπειρίες.

Οι πρωταγωνιστές του βιβλίου μας παρασύρουν στη δύναμη της φιλίας, στις περιπέτειες του Καλοκαιριού, τους εφηβικούς έρωτες που ζωντανεύουν κάτω από τον ήλιο και τα αστέρια. Μας παροτρύνουν να ενσωματωθούμε και να κατανοήσουμε τα συναισθήματά τους, του προβληματισμούς τους.  Τα κρυμμένα μηνύματα για τη ζωή, οι όροι της ‘’συναισθηματικής νοημοσύνης’’ και της  ‘’ενσυναίσθησης’’ μέσα από τις συζητήσεις των ηρώων αλλά και η προστασία του περιβάλλοντος κρύβουν ευαισθησία και προβληματισμό. Προς το τέλος του με χαρά ανακαλύπτουμε πως αν ο εκπαιδευτικός είναι κοντά στα παιδιά, αληθινός, καλός ακροατής, αλλά και σύμβουλος, τότε εκείνα είναι έτοιμα με τη βοήθειά του να αλλάξουν τρόπο ζωής, σκέψης και γιατί όχι και τον κόσμο.

Το εφηβικό μυθιστόρημα της Μαίρης Κανάκης «Οταν το καλοκαίρι συναντά το χειμώνα» φυσικά  απευθύνεται και σε ενήλικες. Είναι εδώ για να τους θυμίζει πως μέσα στο χειμώνα μπορεί να κρύβεται ένα μόνιμο καλοκαίρι. Ένα υπέροχο βιβλίο γεμάτο εφηβικά όνειρα, ανησυχίες, φιλίες και μια αυθόρμητη αθωότητα. Στιγμές απελευθέρωσης, σχέδια και ένας χρόνος που στα μάτια των παιδιών φαντάζει αιώνιος. Μια ευχή το Καλοκαίρι να μείνει για πάντα…

Ως εκπαιδευτικός ενθαρρύνω γονείς, παιδιά και μαθητές να διαβάσουν αυτό το βιβλίο, να διαβάσουν βιβλία από συγγραφείς που αντλούν την έμπνευσή τους από τα παιδιά, το περιβάλλον, τους μαθητές, τους μικρούς, τους μεγάλους.

Προτρέπω τους γονείς να θυμηθούν μέσα από το βιβλίο τις δικές τους καλοκαιρινές ιστορίες και να τις διηγηθούν στα παιδιά τους.

Παροτρύνω τους δασκάλους και τους καθηγητές να ενεργοποιήσουν τα συναισθήματα των παιδιών προτείνοντας αυτό το βιβλίο, μαθαίνοντάς τα να αντιμετωπίζουν την ευαισθησία αλλά και τη σκληρότητα των ανθρώπων όταν αδυνατούν να κατανοήσουν το διαφορετικό.

Με άρωμα Ελληνικού Καλοκαιριού, θάλασσα, καλοκαιρινό ήλιο, μυρωδιά αμμουδιάς και μια αίσθηση νοσταλγίας για περασμένα καλοκαίρια…Ας απολαύσουμε τη συνέχεια…

Μαριαλένα Βιλλιώτη.