“τὸ τὰ αὑτοῦ πράττειν”

Η σύγχρονη ελληνική, και όχι μόνο, κοινωνία, θεμελιώθηκε στη βάση ενός επαγγελματικού καθωσπρεπισμού, όπου η εκλογή της καριέρας ενός ανθρώπου «αρμόζει» να είναι απόλυτα σύμφωνη με την επιδίωξη ενός άμετρου και ακαταλόγιστου υλικού παροξυσμού. Πρωταρχικό κριτήριο για την επιλογή της δουλειάς ενός νέου ατόμου κατέληξε να είναι αποκλειστικά η προοπτική της άμεσης και, στο μέτρο του δυνατού, εύκολης χρηματικής αποζημίωσης. Το όνειρο της  εξασφαλισμένης ( είτε, συνηθέστερα στο δημόσιο τομέα, είτε άλλοτε στον ιδιωτικό ) «δουλίτσας», είναι αυτό που εδώ και πολλά χρόνια έχει παγιωθεί ως αυτοσκοπός πολλών Νεοελλήνων. Η νοοτροπία που καλλιέργησε και εξακολουθεί να ενισχύει ένα τέτοιο κλίμα οπωσδήποτε θα αναζητηθεί μέσα στο βάθος των χρόνων, ούτε καν στο πρόσφατο παρελθόν.  Ίσως το απωθημένο του Έλληνα  να είναι , διαχρονικά,  η θέση του ίδιου στο ρόλο του αφεντικού, του σπουδαίου και περίτρανου ανθρώπου που διαθέτει πλούτη και κύρος,  αυτού που καταλαμβάνει ένα τέτοιο αξίωμα ιεραρχικά, ώστε να τον καθιστά «υπολογίσιμη δύναμη» μέσα στο κοινωνικό σύνολο.  Νομίζω πως μια τέτοια ερμηνεία του πράγματος με βάση το ελληνικό  «απωθημένο», έστω και αν λανθάνει, χαίρει κάποιας αληθείας.

επαγγελματικος καθωσπρεπισμός

Και ύστερα ερχόμαστε στην παιδεία. Στα πλαίσια μιας ψυχρά τεχνοκρατικής  πολιτικής που ακολουθείται πιστά στην εκπαίδευση, φροντίσαμε να διαμορφώσουμε το πρότυπο-ρομπότ του μαθητή. Κάθε προσωπικό στίγμα, κάθε ιδιάζον ταλέντο ισοπεδώνεται και αφομοιώνεται από τη λογική της «μάζας». Το σχολείο κατέληξε ένα εργοστάσιο παραγωγής τυποποιημένων προϊόντων, όπου τα «ελαττωματικά»,  αυτά που λοξοδρομούν από την κοινή γραμμή, είναι ανάγκη να «συμμορφώνονται» . Τίτλοι κολεγίου αποδίδονται σε σχολεία από όπου αποφοιτούν οι αυριανοί γιατροί , νομικοί και «πολυτεχνείτες». Αυτό είναι λοιπόν το όραμα της ελληνικής εκπαίδευσης… ( προσέξτε, μιλάω για την δημόσια εκπαίδευση, όχι για την παιδεία γενικά) Φτάσαμε  στο σημείο να ομαδοποιούνται ακόμα και οι προσδοκίες και τα όνειρα των νέων ανθρώπων. Έτσι όμως δεν πρόκειται ποτέ να κάνει ο καθένας γι αυτή την κοινωνία αυτό που σαν «ειμαρμένη» τον καθορίζει. Το αποτέλεσμα προφανές… Η κοινωνία μεν  χάνει τα κατάλληλα άτομα στις κατάλληλες θέσεις και μ αυτό τον τρόπο η «πολυδιαφημιζόμενη» ανάπτυξη δεν έρχεται. Οι δε νέοι, ευρισκόμενοι σε λάθος πόστα και καταρρακωμένοι από την ψυχολογική και ηθική φθορά λόγω των εσφαλμένων επιλογών τους, είναι αδύνατο να είναι παραγωγικοί, μαστίζονται από την απραγία και ανεργία αφού δεν έχουν διάθεση να κυνηγήσουν  όνειρα των γονιών   και καθημερινά χάνουν τον εαυτό τους, προσπαθώντας να ενταχθούν σ ένα περιβάλλον τόσο ανοίκειο  με την προσωπικότητά τους.

Θα πρέπει έστω και τώρα να γίνει συνείδηση ότι «πήραμε τη ζωή μας λάθος». Ο σύγχρονος άνθρωπος παγιδευμένος στα υπερκαταναλωτικά πάθη του και την άσβεστη δίψα του για υλική πληρότητα, έχει απολέσει κάθε είδος υγιούς ρομαντισμού(που πάντα είναι απαραίτητος) από την εργασία του. Δεν δουλεύει, παρά  υπερεργάζεται όπως  καλύψει τις δήθεν βασικές του ανάγκες. Λησμόνησε τον ελεύθερο χρόνο και την εύλογη επιθυμία του για ψυχαγωγία. Έμαθε να ζει μόνο για το χρήμα το οποίο ανέδειξε σε υπεραξία. Πρέπει πολύ σοβαρά να αναρωτηθούμε πού οδεύει μια κοινωνία όταν τα μέλη της γίνονται «μηχανές» για τουλάχιστον 12 ώρες την ημέρα  και προσπαθούν ύστερα, στο τέλος κάθε μέρας, να μαζέψουν τα χαμένα κομμάτια του εαυτού τους… Ξέρω. Πολλοί που διαβάζουν τώρα τα λεγόμενά μου θα οργιστούν καθώς δε δύναμαι  να μιλάω για τέτοιες ρομαντικές πτυχές της εργασίας τη στιγμή που το μισό του πληθυσμού της χώρας κάνει δεήσεις για δουλειά. Έχω επίγνωση. Ας αναρωτηθούν όμως και αυτοί με τη σειρά τους μήπως τελικά αυτές δεν είναι και τόσο «ρομαντικές» απόψεις, παρά μόνο αντικειμενικά ρεαλιστικές  για μια κοινωνία που θέλει να ελπίζει σε ένα πιο ανθρώπινο και λιγότερο αλλοτριωμένο από την  έλλειψη ονείρων, μέλλον. Τότε «το τα αυτού πράττειν» δεν θα ηχεί και τόσο ρομαντικό..

A.K

Leave a Reply