Παγκόσμια Ημέρα Υπέρτασης: η σιωπηλή νόσος

Από το 2006, η  World Hypertension League (WHL), έχει αφιερώσει  την 17η  Μαΐου κάθε έτους ως Παγκόσμια Ημέρα Υπέρτασης (Word Hypertension Day). Πρόκειται για μία πρωτοβουλία ενός οργανισμού που αποτελείται από 85 αντίστοιχες επιστημονικές ενώσεις, από διάφορες χώρες και γεννήθηκε από την ανάγκη ενημέρωσης έναντι της νόσου που τα τελευταία χρόνια πλήττει και τις νεότερες ηλικίες με ποσοστά που ανησυχούν τους επιστήμονες.

Η υπέρταση είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζουν οι βιομηχανικές χώρες και εξακολουθεί να αποτελεί ένα από τους κυριότερους παράγοντες πρόκλησης στεφανιαίας νόσου, εγκεφαλικού επεισοδίου, καρδιακής ανεπάρκειας και νεφρικής ανεπάρκειας.  Επιπλέον απειλεί σοβαρά την υγεία της καρδιάς, των νεφρών, των ματιών και των αγγείων, γι’ αυτό και πρέπει να αντιμετωπίζεται έγκαιρα ειδικά αν συνοδεύεται κι από υψηλή χοληστερίνη.

Blood pressure measuring studio shot

Περίπου 4 στους 10 Έλληνες και 3 στις 10 Ελληνίδες έχουν υπέρταση, αλλά το ανησυχητικό είναι πως μόνο οι μισοί το γνωρίζουν και μόλις το 15% από αυτούς το αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά. Το θλιβερό νούμερο όμως είναι εκείνο του  Τμήματος Προληπτικής Ιατρικής και Διατροφής του Πανεπιστημίου Κρήτης που μέσα από μία έρευνά του διαπίστωσε πως το  7,4% των αγοριών και το 7,9% των κοριτσιών που πηγαίνουν νηπιαγωγείο έχουν υπέρταση ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους μαθητές γυμνασίου-λυκείου είναι το  4,4%, σύμφωνα με μία άλλη μελέτη της Μονάδας Υπέρτασης της Α΄ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής. Εκτιμάται πως τα παιδιά αυτά θα εξελιχθούν σταδιακά σε υπερτασικούς ασθενείς και για αυτό ακριβώς η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση έναντι της νόσου είναι επιτακτική ανάγκη όχι μόνο για πάσχοντες αλλά και για όλους τους γονείς.

pososta.freeminds.gr

Τι είναι η αρτηριακή πίεση

Με απλά λόγια είναι η πίεση που ασκεί το αίμα στα τοιχώματα των αρτηριών, καθώς κυκλοφορεί με πίεση μέσα στο σώμα μας. Η αρτηριακή πίεση δεν είναι σταθερή και είναι φυσιολογικό να παρουσιάζει διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας. Συνήθως είναι υψηλότερη κατά τη διάρκεια της ημέρας από αυτή της νύχτας, μετά από γυμναστική, κατά τη διάρκεια συναισθηματικής φόρτισης, στο απότομο κρύο, με ορισμένα φαγητά ή ροφήματα ή όταν καπνίζουμε. Αυτό που δεν είναι φυσιολογικό είναι να ξεπερνάει κάποιες τιμές της στήλης υδραργύρου-όπου και μετριέται-έτσι όπως έχουν οριστεί αυτές από χιλιάδες έρευνες πάνω στο ανθρώπινο σώμα.

Σε έναν ενήλικα άνω των 18 ετών, αρτηριακή υπέρταση ορίζεται όταν η συστολική πίεση του αρτηριακού αίματος είναι 140 mmHg ή μεγαλύτερη και η διαστολική είναι 90mmHg ή μεγαλύτερη. Όταν αυτά τα φυσιολογικά όρια ξεπερνιούνται ο ασθενής πρέπει να απευθυνθεί έγκαιρα σε έναν γιατρό ακολουθώντας αν κριθεί απαραίτητο μία θεραπεία που δεν συνοδεύεται πάντα από φάρμακα. Σημαντικό είναι η σωστή διατροφή και άσκηση και σε τρίτη γραμμή τοποθετείται και η συμπτωματική θεραπεία με τα κατάλληλα φάρμακα.

ipertasi.freeminds.gr

Που οφείλεται η νόσος
Η παχυσαρκία και η αύξηση του σωματικού βάρους γενικότερα αποτελούν ισχυρούς, ανεξάρτητους παράγοντες κινδύνου υπέρτασης. Έχει εκτιμηθεί ότι το 60% των υπερτασικών είναι κατά ποσοστό μεγαλύτερο του 20% υπέρβαροι. Μαζί με την υψηλή χοληστερίνη, το αυξημένο σάκχαρο και το κάπνισμα ο κίνδυνος εμφάνισης της νόσου διπλασιάζεται και αποτελούν βασικούς παράγοντες για κάποιες στιγμιαίες ή περιοδικές αυξομειώσεις της πίεσής μας.

Στην συνολική εικόνα του ασθενούς συμψηφίζεται η κληρονομικότητα, η έλλειψη άσκησης, η λανθασμένη διατροφή και η συχνή κατανάλωση αλκοόλ. Ωστόσο ο όρος «υψηλή πίεση» ή «υπέρταση» χρησιμοποιείται μόνο για να χαρακτηριστεί η πίεση που παραμένει διαρκώς σε υψηλότερα επίπεδα από τα φυσιολογικά και συνήθως δεν είναι γνωστά τα αίτια ακριβώς που προκαλούν αυτή την κατάσταση.

Τρόποι αντιμετώπισης

  • Διατροφή, καταναλώστε καθημερινά μπανάνες και πορτοκάλια. Είναι οι δύο must τροφές της αντιυπερτασικής δίαιτας DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) που χαρακτηρίζεται από μεσογειακά στοιχεία και εγγυάται την πτώση της αρτηριακής πίεσης μέσα σε 2 εβδομάδες. Το κάλιο πλούσιο στις μπανάνες, τα πορτοκάλια, τα πεπόνια και τις ντομάτες βοηθάει σαν φυσικός ηλεκτρολύτης να αποβληθεί το υπερβάλλον νάτριο από τα νεφρά που έχει σαν άμεση συνέπεια την εμφάνισης υψηλής πίεσης.
  • Όχι στο αλάτι, πολλά επεξεργασμένα και κονσερβοποιημένα τρόφιμα για λόγους συντήρησης περιέχουν σε υψηλές ποσότητες αλάτι και αποτελούν τις λεγόμενες κρυφές πηγές αλατιού που σε καθημερινή κατανάλωση διαταράσσουν την ισορροπία ανταλλαγής ηλεκτρολυτών στα νεφρά και σταδιακά μπορεί να αποτελέσουν αφορμή εμφάνισης υπέρτασης. Αποφύγετε το τυρί, τα καπνιστά κρέατα, τις έτοιμες σάλτσες αλλά και το ψωμί σε μορφές κράκερ και φρυγανιάς.
  • Ναι στο ελαιόλαδο, οι υψηλής διατροφικής αξίας πολυφαινόλες που περιέχει το ελληνικό ελαιόλαδο είναι ο θησαυρός της ελληνικής γης και μπορεί να αντικαταστήσει το αντιυπερτασικό φάρμακο με μεγάλη επιτυχία.
  • Καφές και αλκοόλ, οι απόψεις των επιστημόνων εδώ διίστανται αλλά το σίγουρο είναι πως όταν καταναλώνονται με μέτρο δεν μπορούν να λειτουργήσουν αρνητικά σε τέτοιο βαθμό ώστε να ενοχοποιηθούν για την υπέρταση. Η αιθανόλη μάλιστα σαν κατασταλτικό του κεντρικού νευρικού μας συστήματος, σε μικρές ποσότητες, προκαλεί χάλαση των λείων μυικών ινών μας, χαλαρώνει τα αγγεία και διευκολύνει το “πέρασμα” του αίματος προστατεύοντας τον οργανισμό από την υπέρταση.
  • Καθημερινή άσκηση, κρατά σε εγρήγορση τον εγκέφαλο, βοηθά την σωστή αναπνοή και την λειτουργία των πνευμόνων, διατηρεί σε υγιή επίπεδα τους μύες και διεξάγει την κυκλοφορία του αίματος σαν μία εύκολη διαδικασία. Με λίγα λόγια προσφέρει χρόνια ζωής και βοηθά σε όλες τις ασθένειες που σχετίζονται με τον καρδιακό μυ ακόμα κι αν με την λέξη άσκηση εννοείται ένα απλό περπάτημα 60 λεπτών την ημέρα.
  • Αντιυπερτασικά φάρμακα, όταν όλα τα παραπάνω δεν αποφέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα τότε η κατάσταση χρήζει συμπτωματικής θεραπείας που σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να αντικαταστήσουν την καθημερινή σωστή διατροφή και άσκηση. Ο γιατρός σας μέσα από καθημερινές μετρήσεις και εξετάσεις αίματος θα σας βοηθήσει να βρείτε τον σωστό συνδυασμό αντιυπερτασικών φάρμακων που στοχεύουν κατά κύριο λόγο στην αποκατάσταση ορθής λειτουργίας των νεφρών.

pnevmones_askisi.freeminds.gr

Δυστυχώς η υπέρταση δικαίως έχει κερδίσει τον τίτλο της σιωπηλής και κρυφής νόσου αφού συνήθως ανακαλύπτεται τυχαία κατά τη διάρκεια άλλων εξετάσεων. Μόνο όταν είναι ιδιαιτέρως προχωρημένη μπορεί να έχει συμπτώματα όπως ο πονοκέφαλος, το αίσθημα κόπωσης, και τη ζαλάδα. Ετήσια τσεκ απ και εξετάσεις αίματος θα σας βοηθήσουν να ανακαλύψετε εγκαίρως οποιαδήποτε νόσο, ζήστε σωστά με άσκηση, διατροφή και ενημέρωση, και όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο ζητήστε την κατάλληλη βοήθεια από τους ειδικούς.

Β.Κ.