Πρόσωπα: NELSON MANDELA

Σαν Σήμερα το 1964 – Ο αγωνιστής κατά του απαρτχάιντ Νέλσον Μαντέλα καταδικάζεται σε ισόβια κάθειρξη για σαμποτάζ στη Νότια Αφρική.
Στις 18 Ιουλίου ολόκληρη η Αφρική γιορτάζει την γέννηση του μεγάλου της πολιτικού, που στις 8 Δεκεμβρίου του 2013 έφυγε από τη ζωή αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο πολιτικό και κοινωνικό έργο μένοντας στις μνήμες μας ως ο «Μαντίμα» της Νότιας Αφρικής ή αλλιώς o Nelson Rolihlahla Mandela.

Nelson-Mandela-freeminds

Τα πρώτα βήματα:

Το χαϊδευτικό του όνομα προέκυψε από την φυλή του, γεννημένος στο χωριό Μβέζο του Τρανσκέι το 1918 από αυστηρούς γονείς, σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο του Φορτ Χέιρ και στο Πανεπιστήμιο του Γουιτγουότεσραντ, αλλά δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του. Παράλληλα εργαζόταν ως φύλακας σε χρυσωρυχείο μέχρι που μετακόμισε στο Γιοχάνεσμπουργκ και βρέθηκε το 1944 να αποτελεί ενεργό μέλος του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου ANC. 

Anti-apartheid activist and lawyer Nelson Mandela in the office of Mandela and Tambo, a law practice set up in Johannesburg by Mandela and Oliver Tambo to provide free or affordable legal representation to blacks. (Photo by Jurgen Schadeberg/Getty Images)

Για μία δεκαετία απέδειξε πόσο ισχυρός υποστηρικτής της Δημοκρατίας και της Αντιρατσιστικής πολιτικής ήταν. Ωστόσο τα βήματα που ακολούθησε τον οδήγησαν στη φυλακή για 27 χρόνια αφού ο στόχος του ήταν ένας εξαρχής: να καταρρίψει το κίνημα του Απαρτχάιντ.

Η ζωή του στη φυλακή:

Το Απαρτχάιντ ήταν -και είναι- μια πολιτική των Λευκών που καθόριζε και επέβαλλε τη διάκριση των ανθρώπινων ομάδων μέσα σε ένα κράτος  βάσει φυλετικών κριτηρίων σε καθορισμένες γεωγραφικές περιοχές. Ως επίσημη πρακτική θεσμοθετήθηκε μετά τις γενικές εκλογές του 1948, οπότε και ο πληθυσμός της χώρας χωρίστηκε σε φυλετικές κατηγορίες. Το 1962 ο Νέλσον συνελήφθη και καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια καταναγκαστικά έργα επειδή είχε βγει παράνομα από τη χώρα και επειδή υποκινούσε τους μαύρους εργάτες να απεργήσουν ως μήνυμα διαμαρτυρίας για τον ρατσισμό. Ακολουθεί νέα δίκη, το 1963-4 και η καταδίκη του σε ισόβια κάθειρξη, μετά την ανακάλυψη του μυστικού αρχηγείου όπου βρέθηκε το ημερολόγιό του μαζί με διάφορα έγγραφα για τη δράση των αντάρτικων ομάδων.

nelson-mandela-prison-bars.freeminds

Από το 1964 ήταν κρατούμενος στο νησί Ρόμπεν, αρχικά σε άθλιες συνθήκες και με ακραίους περιορισμούς στον αριθμό επισκεπτών και την αλληλογραφία του: του επέτρεπαν ένα γράμμα και έναν επισκέπτη ανά έξι μήνες. Σταδιακά οι συνθήκες βελτιώθηκαν και το 1982 μεταφέρθηκε στη φυλακή Πόλσμουρ όπου του επετράπη να συνεχίσει τις σπουδές του και να πάρει τελικώς το πτυχίο Νομικής, το 1989. Την χρονιά εκείνη ο τότε πρόεδρος της χώρας Πίτερ Μπότα πρότεινε να τον απελευθερώσει υπό τον όρο να αποκηρύξει τη βία, κάτι που ο Μαντέλα δεν δέχτηκε.

Στο ενδιάμεσο τα πράγματα στην πολιτική σκηνή έγιναν χειρότερα όταν το 1970 καταργήθηκε η πολιτική εκπροσώπηση όσων δεν ήταν λευκοί και έγινε περιορισμός τους σε απομονωμένες «νησίδες γης», τα λεγόμενα εθνικά κρατίδια Μπαντουστάν. Δημιουργήθηκαν εντονότερες διακρίσεις, όπως στον τομέα της εκπαίδευσης, της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, της διασκέδασης και άλλων δημοσίων παροχών και υπηρεσιών. Παρακάτω φαίνεται ο χάρτης κατά τα έτη 1981 έως 1994 με τις περιοχές του Μπαντουστάν όπως είχαν διαμορφωθεί από το ρατσιστικό καθεστώς:

Southafricanmap.freemindsq

Η αποφυλάκιση και η συνέχεια του έργου του:

Το 1990, ο Πρόεδρος Φρεντερίκ ντε Κλερκ ξεκίνησε διαπραγματεύσεις για τη λήξη του απαρτχάιντ και αποφυλάκισε τον Νέλσον που είχε ζήσει 27 χρόνια την τιμωρία των λευκών, με αποτέλεσμα τη διεξαγωγή δημοκρατικών εκλογών το 1994 με τη συμμετοχή όλων των εθνοτήτων, από τις οποίες εξελέγη το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο με ηγέτη τον Νέλσον Μαντέλα. Η φράση του θαυμάσιου αυτού ανθρώπου βγαίνοντας από τα σίδερα της φυλακής προκαλούν μέχρι σήμερα δέος για το πρόσωπό του:

«Καθώς περνούσα επιτέλους αυτές τις πύλες, αισθανόμουν ότι, έστω και στα 71 μου η ζωή μου ξεκινούσε ξανά. Οι 10 χιλιάδες ημέρες στη φυλακή είχαν επιτέλους τελειώσει»

Από εδώ και έως το 1999 ξεκινάει το υπόλοιπο μισό του έργο που τον καθιέρωσε όχι πια τόσο ως σπουδαίο πολιτικό αλλά ως προσωπικότητα που ξεπέρασε όλες τις κακόβουλες δυνάμεις και προσωπικές φιλοδοξίες που χαρακτηρίζουν σήμερα ανεξαιρέτως όλη τη παγκόσμια πολιτική σκηνή. Η πτώση του ρατσιστικού καθεστώτος μαζί με το Νόμπελ Ειρήνης ήρθαν να αποθεώσουν τον «Μαντίμα» ο οποίος ως πρώτος έγχρωμος πρόεδρος της Αφρικής έμεινε στην ιστορία όχι μόνο για το «χρώμα» του αλλά και για το ποιόν του.

Ο επόμενος στόχος του για τις επόμενες δεκαετίες ήταν ένας δύσκολος αγώνας κατά του AIDS και πολύ πιο επίπονος όταν έχασε τον ένα του γιο από αυτό και τον δεύτερο από τροχαίο. Από το 1969 κι έπειτα συμμετείχε σε εκστρατείες και σε κινήματα με τον ίδιο δημιουργό, δηλώνοντας πως ο μόνος τρόπος να αντιμετωπίσουμε μια τέτοια ασθένεια είναι να τη θεωρήσουμε φυσιολογική και όχι ως αμάρτημα που ανοίγει τις πόρτες της κόλασης και κλείνει αυτές του παραδείσου.

Αυτός ο σπουδαίος άνθρωπος που πολλοί γνωρίζουν το όνομα του αλλά λίγοι το έργο του κι ακόμα λιγότεροι την αγνή ψυχή του, άφησε πίσω φεύγοντας μία ενωμένη πολυφυλετική δημοκρατική χώρα όταν το 1997 παρέδωσε την ηγεσία του κόμματός του στον Τάμπο Μπέκι και δύο χρόνια αργότερα του παρέδωσε και την προεδρία της χώρας.

Το 1998, την ημέρα των 80στών γενεθλίων του, παντρεύτηκε την Γκράσα Μασέλ, τη χήρα του πρώην προέδρου της Μοζαμβίκης Σαμόρα Μασέλ με την οποία είχε δεσμό τα τελευταία χρόνια. «Έφυγε» στο σπίτι του στο Γιοχάνεσμπουργκ από λοίμωξη του αναπνευστικού που τον ταλαιπώρησε για αρκετό καιρό ενώ αξίζει να σημειωθεί πως το 1994 είχε αναγορευτεί επίτιμος διδάκτορας της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Nelson-Mandela-Family-freeminds

Έγραψε δύο αυτοβιογραφικά βιβλία, το «Μακρύ δρόμο προς την ελευθερία» και το «Συζητήσεις με τον εαυτό μου» που έγιναν διεθνή best-seller.

PS: Για όσους δεν θέλουν να μείνουν μόνο στα χιλιάδες άρθρα που έχουν γραφτεί για το διδακτικό του βίο μπορούν να παρακολουθήσουν μία από τις δέκα ταινίες-βιογραφίες που έχουν βγει στις κινηματογραφικές αίθουσες. Από όλες, ίσως να ξεχωρίζει αυτή με το όνομα “Mandela: a long way to freedom αλλά και η εκπληκτική ερμηνεία του Morgan Freeman σε μία πιο ελαφριά απόδοση του μεγάλου αυτού πολιτικού, στην ταινία με όνομα “Invictus.

slogan.mandela.freeminds

“Η εκπαίδευση είναι το πιο ισχυρό όπλο που μπορείς να χρησιμοποιήσεις για να αλλάξεις τον κόσμο.”
 
“Μέσα από αυτή την εμπειρία της απίστευτης καταστροφής που λέγεται απαρτχάιντ, ας φτιάξουμε μια κοινωνία για την οποία όλη η ανθρωπότητα θα είναι περήφανη.”
 
“Το μίσος είναι σα να πίνεις εσύ δηλητήριο ελπίζοντας αυτό να σκοτώσει τους εχθρούς σου.”
 
“Ένας έξυπνο μυαλό με μια καλή καρδιά είναι πάντα ένας ανίκητος συνδυασμός.”
 
“Θάρρος δεν είναι η απουσία φόβου αλλά ο θρίαμβος εναντίον του.”

Β.Κ.

Leave a Reply