Προβληματισμός #11: Ένα χέρι ξύλο ήθελε…

Πόσο κοινή και συνηθισμένη έκφραση… Η ύπαρξή του «λύση» για κάθε αταξία και κάθε πρόβλημα, καθώς όπως λέει ο σοφός λαός μας «… μέ ένα χέρι ξύλο θα στρώσει…» και η απουσία του βασική «αιτία» για την οποιαδήποτε μη κοινωνικά (ή και νομικά) αποδεκτή συμπεριφορά αφού «…δεν έφαγε το ξύλο όταν έπρεπε…». Κι αφού η λύση είναι απλή και πρακτική, το πρόβλημα γιατί φαντάζει σύνθετο και δυσεπίλυτο;

violence

Τελικά αυτός που έφαγε ένα χέρι ξύλο έστρωσε; Κατάλαβε, άραγε, το μεμπτό της συμπεριφοράς του και συνετίστηκε; Έμαθε να ξεχωρίζει τελικά το καλό από το κακό, το δίκαιο από το άδικο, και το νόμιμο από το παράνομο; Και αν τελικά το έκανε, όντως το έμαθε γιατί είχε το σωστό κίνητρο; Συνειδητοποίησε το «σωστό» απέναντι στο «λάθος» ή απλά φοβήθηκε ένα ακόμα ενδεχόμενο χεράκι ξύλο;

Αν είχε φάει ξύλο ο καθένας όταν έπρεπε, η κοινωνία σήμερα θα ήταν καλύτερη; Δεν θα έπασχε από εγκληματικές συμπεριφορές, κοινωνικές ανισότητες και έλλειψη σεβασμού απέναντι στον συνάνθρωπο και την ίδια τη ζωη; Ως δια μαγείας, όλα τα κακώς κείμενα θα εξέλειπαν ή μπορεί και να μην εμφανίζονταν ποτέ, και θα παίρναμε μια και καλή τη σειρά που έπρεπε, χωρίς να χρειαστεί να παρεκκλίνουμε.

Όχι, η λύση δεν είναι η πρώτη και η αιτία δεν είναι η δεύτερη. Και ίσως, είναι η πρώτη φορά που ο θυμόσοφος λαός μας έκανε λάθος. Πίστεψε στο φόβο και όχι στον άνθρωπο. Προτίμησε να επιβάλλει τον φόβο από το να εμπνεύσει τον σεβασμό και αυτό είναι ένα λάθος που πληρώνουμε – και θα το πληρώνουμε κατά πως φαίνεται – για καιρό.

Η λύση και η αιτία, ταυτόχρονα, είναι η παιδεία. Μια παιδεία με κέντρο τον άνθρωπό, τον σεβασμό για αξίες και ιδανικά, μια παιδεία που θα έχει προτεραιότητα την συνέπεια και όχι την τιμωρία, την πρόληψη και όχι την καταστολή. Κι αφού, όπως είπε και ο Σωκράτης «η μόρφωση, όπως ακριβώς μια εύφορη γη, φέρνει όλα τα καλα», ευκολα μπορούμε να φανταστούμε τι μπορεί να επιφέρει η έλλειψή της.

Αυτές οι σκέψεις, για την επόμενη, και κάθε επόμενη, φορά που θα θελήσουμε να γίνουμε αφελείς και να κλείσουμε τα μάτια μας μπροστά στο αληθινό πρόβλημα και το μέγεθός του…

Έλενα Παπαϊωάννου