Βαρσοβία – Κοπέρνικος: Copernicium

Ταξιδεύοντας σε μια ξένη χώρα πάντα αποκτάς ενδιαφέρον για κάτι- κάποιον που γνώριζες αλλά δε σε είχε συγκινήσει ποτέ ως τώρα.  Στάση: BAΡΣΟΒΙΑ…

Πρώτη μέρα στη Βαρσοβία και η απορία μου για το τι θα συναντήσω σε αυτή  την πολή, τεράστια. Η περιπλάνηση άρχισε από τον κεντρικότερο και πιο ενδιαφέρον  δρόμο της Βαρσοβίας, oπου δεν άργησα να εντοπίζω το (παρακάτω) Άγαλμα του Κοπέρνικου μπροστά στην Ακαδημία Επιστημών της Βαρσοβίας. Mέσα σε δευτερόλεπτα  έψαχνα στο google  για τον Κοπέρνικο και τη σχέση του με τη Βαρσοβία. Γιατί σίγουρα κάποια θα ήταν!

κοπέρνικος

βαρσοβια κοπερνικος

Tο google με ενημέρωσε αμέσως ότι  “Ο Κοπέρνικος γεννήθηκε στο Τορν της Πρωσίας (σημερινό Τόρουν της Πολωνίας), και πέρασε μεγάλο μέρος της ενήλικης ζωής του στο Άλενσταϊν και στο Φράουενμπουργκ της Βάρμιας, επαρχίας της σημερινής Πολωνίας όπου και πέθανε.” Μετά από αυτό ήμουν σίγουρη ότι θα υπήρχε κάποιο μουσείο, κάτι που θα μας βοηθούσε να περιπλανηθούμε στη ζωή του . Το Copernicus Science Center (www.kopernik.org.pl), λοιπόν θα ήταν η επόμενη στάση.

Ποιός ήταv όμως  ο Κοπέρνικος;

O Πολωνός επιστήμονας που στις αρχές του 1500, όταν πρακτικά όλοι πίστευαν ότι η Γη ήταν το κέντρο του σύμπαντος,  πρότεινε ότι οι πλανήτες περιστρέφονται γύρω από τον ήλιο και όχι από την Γη. Αν και το μοντέλο του δεν ήταν εντελώς σωστό, έθεσε τα θεμέλια για τους μελλοντικούς επιστήμονες να βασιστούν σε αυτό και να βελτιώσουν την κατανόηση των ανθρώπων για τις κινήσεις των ουράνιων σωμάτων. Πράγματι, άλλοι αστρονόμοι βασίστηκαν στην δουλειά του Κοπέρνικου και απέδειξαν ότι η Γη είναι ακόμα ένας πλανήτης που περιστρέφεται γύρω από ένα αστέρι σε ένα αχανές σύμπαν γεμάτο και με τα δύο, και ότι ήμαστε μακριά απ’το κέντρο του οτιδήποτε.

Λίγο πριν το θάνατό του, εξέδωσε το βιβλίο «De Revolutionibus Orbium Coelestium Libri VI» («Έξι Βιβλία για τις Περιστροφές των Ουρανίων Σφαιρών»), με το οποίο συστηματοποίησε το ηλιοκεντρικό σχήμα και ανέτρεψε την αρχαία και μεσαιωνική αστρονομική παράδοση του γεωκεντρικού συστήματος, προτάσσοντας τη φυσική πραγματικότητα της νέας κοσμολογίας. Το περιεχόμενο αυτό των βιβλίων συνοπτικά ήταν :

  1. Γενική εποπτεία της Ηλιοκεντρικής Θεωρίας και περίληψη της ιδέας του για το Σύμπαν.
  2. Κυρίως θεωρητικό, παρουσιάζει τις αρχές της Σφαιρικής Αστρονομίας και ένα κατάλογο αστέρων (ως βάση για τα επιχειρήματα που αναπτύσσονται στα επόμενα βιβλία).
  3. Αναφέρεται κυρίως στις φαινομενικές κινήσεις του Ηλίου και σε σχετικά φαινόμενα.
  4. Περιγραφή της Σελήνης και των τροχιακών της κινήσεων.
  5. Η κυρίως έκθεση του νέου συστήματος.
  6. Η κυρίως έκθεση του νέου συστήματος

Ουσιαστικά παρουσιάζει την τροποποίηση της θεωρίας του Πτολεμαίου για μια κινούμενη Γη. Στο μοντέλο που παρουσιάζεται, το Σύμπαν αποτελείται από 8 ομόκεντρες σφαίρες. Η εξώτατη, όγδοη σφαίρα, ήταν πάλι η σφαίρα των απλανών αστέρων, αλλά τώρα ο Ήλιος είναι ακίνητος στο κέντρο. Οι 6 γνωστοί την εποχή του Κοπέρνικου πλανήτες περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο με τη σειρά που γνωρίζουμε και σήμερα, ενώ η Σελήνη περιφέρεται γύρω από τη Γη. Επιπλέον, η φαινομενική κίνηση του Ήλιου και των απλανών γύρω από τη Γη εξηγείται από την ημερήσια περιστροφή της Γης γύρω από τον άξονά της. Ο Κοπέρνικος, ωστόσο, ακολουθώντας όπως φαίνεται τον Αρίσταρχο, δεν τόλμησε να εγκαταλείψει τις κυκλικές τροχιές (οι αληθινές τροχιές των πλανητών είναι ελλειπτικές), με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να διατηρήσει τους επίκυκλους του Πτολεμαίου. Παρά το γεγονός αυτό, η μεταπήδηση από ένα γεωκεντρικό στο ηλιοκεντρικό σύστημα ήταν από μόνη της πολύ σημαντική, καθώς δημιουργούσε σοβαρό ζήτημα σχετικώς με την αξιοπιστία του Αριστοτέλη, τον οποίο η δυτική Εκκλησία είχε αναγάγει σε αλάθητο.

Είναι αξιοσημείωτο το ότι διασώζεται το χειρόγραφο του έργου, γραμμένο με το χέρι του ίδιου του Κοπέρνικου, πράγμα σπάνιο για επιστημονικό έργο εκείνης της εποχής. Στο χειρόγραφο, ο Κοπέρνικος γράφει καθαρά (ως άριστος γνώστης της αρχαίας ελληνικής γλώσσας) ότι είχε διαβάσει τις απόψεις τουΑρίσταρχου του Σάμιου, που έθετε τη Γη να περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο, αλλά και των Πυθαγόρειων φιλοσόφων, Φιλόλαου και Ικέτα.

Μέχρι να φτάσω λοιπόν, είχα αποκτήσει μια  επαφή με τη ζωή και το έργο του Κοπέρνικου και ήμουν έτοιμη να εξερευνήσω κάθε γωνιά του Κέντρου.  Ένα κέντρο που  καλύπτει έκταση 20.000 τετραγωνικών μέτρων και αποτελεί  ένα από τα πλέον σύγχρονα της Ευρώπης, όπου η επιστήμη γίνεται παιχνίδι για τους νεότερους, ενώ παράλληλα αποτελεί μια καλή ευκαιρία για να ξεσκονίσουν οι μεγαλύτεροι τις γνώσεις τους στη Φυσική. Αποτελείται από τρία επίπεδα στα οποία μπορεί κανείς να επισκεφθεί τέσσερα εργαστήρια (ρομποτικής, χημείας, φυσικής, βιολογίας) και να δοκιμάσει εκατοντάδες πειράματα. Τα διαδραστικά εκθέματα εντυπωσιάζουν μικρούς και μεγάλους  και θα σας κρατήσουν ένα ολόκληρο πρωινό εκεί, γεμίζοντας σας ανησυχίες που ποτέ δεν πιστεύατε ότι είχατε.. (τουλάχιστον έτσι συνέβει με εμένα)

kopernicum
Στιγμιότυπο 2016-02-24, 12.19.33 π.μ.

 

 

κοπέρνικος 3

 

 

Αν σας προξένησε και εσάς ενδιαφέρον  ο Κοπέρνικος, αφου περιπλανηθείτε στο επίσημο site του Κέντρου .. Διαβάστε τη παρακάτω μελέτη “Ο Βυζαντινος Λογιος και ο Αναγεννησιακος Αστρονομος”  ΕΔΩ


Επισκεφθείτε τη Βαρσοβία (αξίζει ούτως ή άλλως)

Αλεξάνδρα

Leave a Reply