Η Αντιγόνη από Θέατρο Ατόμων Με Αναπηρία (ΘΕ.ΑΜ.Α)

«Η αναζήτηση απόδοσης δικαίου δίνει δύναμη στην Αντιγόνη να ξεπεράσει τα όρια της κοινωνίας της, αλλά και του ίδιου της του εαυτού… Κάθε ήρωας αναζητά τη σχέση του με την εξουσία και την ορίζει όπως επιθυμεί».

Ο μυθικός κύκλος των Λαβδακιδών διαχρονικά ασκεί ιδιαίτερη γοητεία σε αναγνώστες, καλλιτέχνες και κριτικούς. Η μορφή της Αντιγόνης, έτσι όπως σκιαγραφήθηκε από τον Σοφοκλή, γοητεύει περισσότερο από όλους τους πρωταγωνιστές της τραγικής αυτής οικογένειας. Ο γερμανός φιλόσοφος Χέγκελ χαρακτήρισε την σοφόκλεια Αντιγόνη ως ένα άρτιο καλλιτεχνικό δημιούργημα μεγάλης λογοτεχνικής αξίας.

Από την άλλη πλευρά, ακριβώς για τον λόγο αυτό, η θεατρική απόδοση  ενός κλασικού κειμένου πάντα αποτελεί στοίχημα για κάθε θίασο. Άλλωστε, πολλές είναι και οι θεατρικές ομάδες που κάθε χρόνο επιλέγουν να ανεβάσουν τη συγκεκριμένη παράσταση.  Φέτος, η θεατρική ομάδα ΘΕ.ΑΜ.Α., που αποτελείται  από επαγγελματίες ηθοποιούς με κάποιου είδους αναπηρία στην κύρια σύνθεση της, επιλέγει κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής της περιοδείας να ανεβάσει την Αντιγόνη.

Η Αντιγόνη από Θέατρο Ατόμων Με Αναπηρία (ΘΕ.ΑΜ.Α)

Λίγα λόγια για την τραγωδία

Η τραγωδία για πρώτη φορά διδάχθηκε και ερμηνεύθηκε  το έτος 442 π. Χ. και τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο. Η υπόθεση είναι γνωστή.  Χωρίς η ίδια η Αντιγόνη να φέρει ευθύνη, υφίσταται τις συνέπειες της αιμομικτικής σχέσης του πατέρα της, Οιδίποδα, με την μητέρα και γυναίκα του, Ιοκάστη. Σύμφωνα με το μύθο, η ηρωίδα ακολούθησε τον πατέρα της μετά την αυτοτύφλωση του στον δήμο του Κολωνού της Αττικής και γνώρισε πλάι του τη διαπόμπευση και τις στερήσεις.  Η τραγωδία του Σοφοκλή, όμως, εκκινεί από το χρονικό σημείο που τα δύο μεγαλύτερα αδέρφια της, ο Ετεοκλής και ο Πολυνείκης αλληλοσκοτώνονται εμπρός στην έβδομη πύλη της Θήβας, αφού ο δεύτερος στράφηκε εναντίον της πατρίδας του και συμμάχησε με τον Άδραστο, τον βασιλιά του Άργους. O θρόνος της Θήβας μένει κενός με μοναδικό άρρενα συγγενή κατάλληλο να πάρει τον θρόνο τον Κρέοντα, ο οποίος σπεύδει να ανακοινώσει δημόσια πως το νεκρό σώμα του Πολυνείκη οφείλει να μείνει άταφο, βορά των άγριων θηρίων.

Αντιγόνη

Η απόφαση της ανήλικης Αντιγόνης να παραβεί τους γραπτούς νόμους είναι εξ αρχής ειλημμένη. Για εκείνη, ο Πολυνείκης  είναι αδερφός παρά προδότης της πατρίδας. Ανάμεσα στις δύο έννοιες που σαφώς φέρουν βαρύ ηθικό περιεχόμενο, η Αντιγόνη δεν αμφιταλαντεύεται. Παρ’ ότι γνωρίζει ότι η ποινή για τους παραβάτες είναι ο θάνατος με δημόσιο λιθοβολισμό, διακηρύσσει στην φοβισμένη αδερφή της, Ισμήνη, πως διαπράττει «ιερή παρανομία» και ακολουθεί εκούσια μοναχική πορεία προς το θάνατο με γενναιότητα και νηφαλιότητα. Δεν υποτάσσεται στην κρατική εξουσία, αμφισβητεί τους θεσπισμένους νόμους προτάσσοντας τους νόμους της καρδιάς και τους άγραφους νόμους των χθόνιων θεών.

Επιπλέον, η Αντιγόνη υψώνει λόγο φεμινιστικό. Σε μια κοινωνία αυστηρά πατριαρχική, εκείνη υποστηρίζει τη γυναικεία της φύση. Ο Κρέοντας αρχικά υποψιάζεται τους πολιτικούς τους αντιπάλους και δεν του είναι δυνατόν να διανοηθεί πως μια γυναίκα θα τολμούσε να αψηφήσει τη διαταγή του. Κι όμως, η Αντιγόνη τολμά να βγει έξω από το σπίτι, αποκλειστικό πεδίο δράσης των γυναικών της εποχής, να πορευθεί μοναχικά, αυτόνομα και ανεξάρτητα και λαμβάνει αποφάσεις για το μέλλον του οίκου της χωρίς να είναι η ίδια αρχηγός του. Έπειτα, όταν εκείνη συλλαμβάνεται, δεν διστάζει να ομολογήσει την πράξη της ταφής. Επιχειρηματολογεί άφοβα, ορθώνει λόγο πολιτικό, βαίνοντας με πλήρη αυτογνωσία απέναντι στο θάνατο.

Η Αντιγόνη μέσα από τα μάτια της ομάδας  ΘΕ.ΑΜ.Α

Αντιγόνη

Η μοναδική στη χώρα μας θεατρική ομάδα επαγγελματιών ηθοποιών με αναπηρία μέσα από την παράσταση θέλει να περάσει το μήνυμα πως ο προσωπικός αγώνας μπορεί να εξυψωθεί και να ξεπεράσει εμπόδια και  κοινωνικές συμβάσεις.  Άλλωστε, τα μέλη της ομάδας, που έχει εμπνευστή και ιδρυτή της τον Βασίλη Οικονόμου, με την αξιέπαινη πορεία τους, το θεατρικό εργαστήρι και το ανέβασμα έργων των κλασικών τραγωδιών των  Pirandello και Σαρτρ, αποδεικνύουν από το 2010 πως η πρόσβαση στην τέχνη είναι αναφαίρετο  ανθρώπινο δικαίωμα.

Συνολικά θα δοθούν πέντε παραστάσεις σε σκηνοθεσία Βασίλη Οικονόμου και Ελιάνας Περηφάνου. Η μέριμνα και ο σεβασμός για την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στο θέατρο αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση. Κατά τη διάρκεια της παράστασης θα προβάλλονται υπέρτιτλοι στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα, ενώ το κείμενο θα αποδίδεται στην Ελληνική Νοηματική. Το πρόγραμμα θα είναι διαθέσιμο και σε γραφή Braille και  QR Code

Πληροφορίες για τους συντελεστές και το πρόγραμμα των παραστάσεων ..ΕΔΩ

 

Ρία Ροροπούλου