“100 χρόνια μοναξιάς”, το κλασικό μυθιστόρημα που πρέπει να διαβάσεις

Πολλά χρόνια μετά, μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, ο συνταγματάρχης Αουρελιάνο Μπουενδία θα έφερνε στο νου του το μακρινό απόγευμα που ο πατέρας του τον πήγε να γνωρίσει τον πάγο…

“Μ’ αυτά τα λόγια ξεκινά ένα από τα γοητευτικότερα και πιο φημισμένα μυθιστορήματα του εικοστού αιώνα. Ένα έργο που «από στόμα σε στόμα», όπως άρεσε στον συγγραφέα του να λέει, διαβάστηκε από εκατομμύρια αναγνώστες σε όλες τις γλώσσες του κόσμου και η συμβολή του υπήρξε καθοριστική στη βράβευση του Μάρκες με το Νομπέλ Λογοτεχνίας. Η ιστορία μιας πόλης, του Μακόντο, και μιας οικογένειας, των Μπουενδία – και μέσα από τα πάθη, τα όνειρα, τις τραγωδίες, τις προδοσίες, τις ανακαλύψεις, τα θαύματα, τα μυστήρια και τις διαψεύσεις τους, η ιστορία μιας χώρας, μιας ηπείρου και ολόκληρου του κόσμου.” Αναφέρει ο  Τάσος Νούσιας για τη νέα έκδοση του βιβλίου από τις Εκδόσεις Ψυχογιός

«Ο Δον Κιχώτης του καιρού μας» όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο  Πάμπλο Νερούδα

Το “Εκατό Χρόνια Μοναξιά” ανήκει στην ίδια θεματικά μια ενότητα με τα τρία προηγούμενα μυθιστορήματα του συγγραφέα (“Κακιά ώρα”, “Ο Συνταγματάρχης δεν έχει κανέναν να του γράψει” και “Η κηδεία της μεγάλης μάμα”). Είναι το βασικό σκηνικό όπου εμφανίζονται, ολοκληρώνονται ή συμπληρώνονται εντέχνως οι ιστορίες και οι ήρωες των προηγούμενων μυθιστορημάτων, γιαυτό και θεωρείται ένα απαιτητικό βιβλίο για τον αναγνώστη. Στο βιβλίο παρουσιάζεται η ιστορία εφτά γενεών της οικογένειας Μπουενδία η οποία βαρύνεται από μια μακρινή προφητεία, είναι καταδικασμένη σε εκατό χρόνια μοναξιάς λόγω μιας αιμομιξίας που έγινε ανάμεσα σε δύο μέλη της οικογένειας. Μια οικογένεια που αντιπροσωπεύει το μύθο και την ιστορία, την τραγωδία και τον έρωτα ολόκληρου του κόσμου.

Οι κάτοικοι ενός χωριού του Μακάντο είναι οι ήρωες αυτού του μυθιστορήματος και συγκεκριμένα εφτά γενιές μιας οικογένειας, που περνάνε από τον απλό καθημερινό τρόπο ζωής σε άλογες καταστάσεις. Οι άλογες αυτες καταστάσεις περιγράφονται με άκρως ποιητικό τρόπο. Η περιγραφή του υπερφυσικού βασισμένη σε ρεαλιστικά συμβάντα που περνά εντέχνως σε υπερρεαλιστικά μονοπάτια, η πρόκληση των λεπτομερειών αλλά και η κυμαινόμενη φαντασία της πένας του συγγραφέα συνεπαίρνουν τον αναγνώστη οδηγώντας τον σε άγνωστα μονοπάτια. Νόθες εκλογές που δημιουργούν πάθη αλλά και ανάληψη στον ουρανό της πιο ωραίας και ερωτικής γυναίκας που πέρασε από τη γη. Αιματηροί εμφύλιοι πόλεμοι διαδραματίζονται την ίδια στιγμή που οι θυελλώδεις έρωτες των  ανθρώπων προκαλούν εντυπωσιακή αύξηση γεννήσεων μεταξύ των ζώων. Σφαγές εργατών από την εταιρία μπανάνας και παράλληλα εισαγωγή της αλχημείας και άλλων μαγικών εφευρέσεων από τους πολυμήχανους τσιγγάνους….είναι λίγα μόνο από τα υπερρεαλιστικά μονοπάτια που θα διαβείτε.

Με την ίδια μαεστρία που δένει ο Κολομβιανός νομπελίστας συγγραφέας το μαγικό και το ρεαλιστικό, διαπερνά στην αφήγηση του την ιστορία και πολιτική της Κολομβίας. Στην ουσία πρόκειται για την απεικόνιση μια ιστορίας ενός λαού, μιας εποχής, μιας συγκλονιστικής συλλογικής εμπειρίας, μιας μοίρας που θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι δεν περιορίζεται στα στενά γεωγραφικά όρια της Κολομβίας, αλλά εκτείνεται σε ολόκληρη την Λατινική Αμερική. Άλλωστε, ο ίδιος ο συγγραφέας στο λόγο που έβγαλε στην απονομή του βραβείου Νόμπελ μίλησε για τη μοναξιά της Λατινικής Αμερικής και ζήτησε από τ’ ανεπτυγμένα κράτη να δώσουν μια δεύτερη ευκαιρία σ’ αυτούς τους λαούς, ιδιαίτερα στις μέρες μας που αγωνίζονται για την πολιτική τους αυτονομία.

Παράλληλα με τις πολιτικές προεκτάσεις, στο μυθιστόρημα περιγράφεται η τραγωδία του καθενός που βιωνει τη μοναξιά μέσα σ’ έναν αντίξοο κόσμο. Ουσιαστικά βέβαια ο κεντρικός ήρωας ταυτίζεται με το σύμπαν της μοναξιάς, ένα σύμπαν που βέβαια εμπεριέχει όλους εμάς μέσα του σε αλληλένδετη σχέση προκαλώντας ένα αναπάντητο ερώτημα «είμαστε όλοι υπεύθυνοι για την μοναξιά μας»; Στο μυθιστόρημα του ο Μάρκες σκιαγραφεί με γλαφυρότητα όλες τις χαρακτηριστικές μορφές της μοναξιάς εκμεταλλευόμενος την προσωπικότητα του Χοσέ. Στην αρχή η μοναξιά είναι υπόκωφη, έρχεται αργά αλλά και διαχέεται με ταχύτατους ρυθμούς. Έπειτα ως ύποπτη αποκρύπτεται πίσω από τις τρελές εφευρέσεις κι αφαιρέσεις του Χοσέ ή μέσα στα δέρματα των σωμάτων και των κευφών  ερώτων. Αργότερα παίρνει τη μορφή πελώριου σπιτιού που στεγάζει για εκατό ολόκληρα χρόνια όλους τους Αουρελιάνο Μπουενδία…..

“Να μη φοβάσαι τη μοναξιά σου και να αφουγκράζεσαι τη σιωπή σου.
Να μάθεις να μην εξαρτάσαι από την παρουσία των άλλων.”

Υ.Γ Η μετάφραση της Μαρίας Παλαιολόγου στην νέα έκδοση του μυθισορήματος από τις εκδόσεις Ψυχογιός αναδεικνύει κάθε πτυχή του αριστουργήματος του Χόρχε.  Οι εκδόσεις Ψυχογιός πήραν τα δικαιώματα του συγγραφέα και αναμένεται να κυκλοφορήσουν επίσης τα εξίσου μοναδικά έργα του «Ο έρωτας στα χρόνια της χολέρας», «Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου» και άλλα.

Αλεξάνδρα